Nỗi cô đơn của người trí thức (Luân Lê)
Tác giả đã hiểu được vấn đề là những người trí thức dấn thân và muốn cho đất nước thay đổi rất cô đơn. THDCDN từng nhận định rằng cuộc vận động dân chủ cho VN sẽ dài và gian khó, nhọc nhằn, buồn tẻ và cô đơn như một cuộc hành trình đi qua sa mạc. Chính vì thế mà những người trí thức hiếm hoi đó phải tìm đến nhau, xem nhau như là anh em và cùng đứng chung với nhau trong một tổ chức. Chính nhờ có tổ chức mà tự chúng ta sẽ động viên nhau, chia sẻ với nhau để cùng vượt qua hành trình gian khổ đó. "Muốn đi nhanh thì nên đi một mình, còn muốn đi xa thì phải đi cùng nhiều người". THDCĐN đã nói đi nói lại điều này hàng trăm lần và có lẽ trí thức VN, mà tác giả là một người trong số đó, đã hiểu, đồng cảm và chia sẻ với chúng tôi. Cám ơn luật sư Luân Lê.
Khi nghe đến hàng trăm nghìn những sinh viên trẻ Hồng Kông, rồi hàng
chục vạn người trẻ Hàn Quốc xuống đường biểu tình phản đối lãnh đạo cao
nhất của chính quyền nước họ phải từ chức và chịu điều tra độc lập,
phải trao trả quyền lực độc lập về cho nhân dân, tôi thấy đau đớn cho sự
im lặng trong thân phận bé mọn của giới trẻ và sinh viên Việt Nam mình.
Hôm nay, sinh viên luật ở Mỹ lại có một hành vi chính trị được coi là
quyền đương nhiên đến mức bình thường của một con người mà bất kỳ một
công dân Hoa Kỳ nào cũng đều có thể hực hiện - họ chung tay đâm đơn kiện
tân Tổng thống Donald Trump ra Toà án bảo hiến để chống lại sắc lệnh
vừa mới ban hành của ông ấy khi họ cho rằng nó có dấu hiệu vi phạm vào
Hiến pháp nước này. Tôi lại tự đặt câu hỏi, giới trẻ và sinh viên luật
của chúng ta đang làm gì và ở đâu khi đất nước cần đến? Chúng đang hưởng
thụ và học tập những thứ học thuật cao siêu nào mà không nhìn thấy
những thảm trạng trên đất nước mình trong tình cảnh vi phạm pháp luật
một cách hiển nhiên và đầy rẫy trước mắt mỗi ngày?
Chúng đang học
để làm gì? Để bảo vệ điều đúng đắn và phụng sự quốc gia hay nhất mực im
lặng rồi sẽ luồn lách để tìm kiếm cái niêu cơm cho đầy cái bụng và ấm
cái tổ của mình sau này?
Tôi hiểu nỗi cô đơn đến tột cùng của
những người trí thức chân chính. Bởi lẽ, những tiếng nói của họ có thể
lan toả và thuyết phục, đánh thức được những tâm hồn và lương tri xa lạ,
không hề quen biết, nhưng thực sự đau đớn là những người thân quen và
biết họ trong đời thường lại xem nhẹ, thậm chí chỉ trích hay dè bỉu
những tiếng nói lương tâm của những người đang nhìn về và dành nỗi cảm
thông cho đồng loại trên tổ quốc mình.
Với người thân quen, họ
nhận được sự ngăn trở và xa lánh, với người xa lạ, họ nhận được sự ủng
hộ và quý mến, động viên. Những nghịch lý để tạo nên nỗi cô đơn đến cùng
cực của người trí thức.
Và còn nữa, đó chính là đặc tính rời rạc
của giới trí thức Việt Nam, họ không có tinh thần chung, họ thường soi
xét nhau, họ sợ người khác hơn mình, thậm chí sẵn sàng chà đạp nhau để
mà thoả cái lòng ích kỷ của bản thân. Còn phần khác thì im lặng trong sợ
hãi cốt để yên thân và nghĩ rằng đó là vì thế hệ con cháu để chúng được
vô sự như cha mẹ chúng hôm nay.
Tôi đi ra đường, ngồi những nơi
tôi đến, thường thì tôi nghe được rất nhiều những lời nói phù phiếm, sáo
rỗng, phô trương, khoe mẽ và chuyện nhảm nhí đời thường. Tôi không nghe
thấy những lý tưởng hay những câu chuyện chia sẻ về đất nước mình hoặc
phương cách để thay đổi chúng tốt hơn lên mà có cơ hội tìm kiếm tương
lai cho đời mình của những người xung quanh.
Tuổi trẻ và thế hệ
trẻ của chúng ta đang ở đâu và làm gì? Họ học gì và nói gì với nhau trên
tổ quốc đầy thương tổn và ngày càng khánh kiệt này?
Họ chỉ lo mưu cầu đời mình mà không tính dựng xây đất nước.
Họ không hiểu giá trị của họ nên thành ra trở nên như những công dân đầu gỗ trên mảnh đất quê hương dung dưỡng chúng.
Ngẩng đầu lên, nhắm mắt lại mà tư duy, mà suy nghĩ và đau đớn với những
phận người và mệnh đời. Để hiểu rằng đất nước này là của chính mình, do
mình gây dựng và tạo lập nên, mà rồi sẽ trở thành di sản cho con cháu
hưởng chung. Đừng cố kiếm tìm và ký sinh trên mảnh đất là tổ quốc của
mình rồi âm thầm rời bỏ quê hương trong nỗi hèn mọn đến bạc nhược.
Vì khi ra đi bằng nỗi hèn mạt, thì ở đâu bạn cũng chỉ có sự hèn mạt để sống mà thôi.
Luật sư Luân Lê.