Người Việt biểu tình ở Đài Loan đòi Formosa thực thi công lý (VOA)
Trong số những người đã nhận án tù do lên tiếng về thảm họa do
Formosa có Hoàng Đức Bình, người bị tuyên án 14 năm tù với cáo buộc ‘lợi
dụng quyền tự do dân chủ’ và ‘chống người thi hành công vụ’ và Nguyễn
Văn Hóa, bị tuyên án 7 năm tù với cáo buộc ‘tuyên truyền chống phá nhà
nước’.
Nhiều người Việt Nam ở Đài Loan và các nhà tranh đấu biểu tình ở Đài Bắc
hôm 20/6, đòi tập đoàn Formosa chịu trách nhiệm về thảm họa môi trường
biển do chất thải công nghiệp độc hại mà nhà máy thép Formosa-Hà Tĩnh
gây ra tại miền trung Việt Nam.
Những người biểu tình tập trung bên ngoài khách sạn Sunworld Dynasty ở
Đài Bắc, nơi công ty Formosa tổ chức cuộc họp các cổ đông. Đám đông hô
to: “Formosa Plastics phải chịu trách nhiệm về mặt xã hội,” theo kênh
tin tức Đài Loan CNA.
Những người biểu tình yêu cầu công ty thép Formosa-Hà Tĩnh phải theo
dõi mức ô nhiễm trong môi trường biển và công khai thông tin cho dân
chúng biết.
Formosa đã từng bị ngừng hoạt động trong một năm sau thảm họa biển
vào tháng 4/2016. Tháng 6 cùng năm đó, Formosa-Hà Tĩnh thừa nhận trách
nhiệm trong vụ gây ra nạn ô nhiễm trên 200km đường biển của Việt Nam.
Công ty thép này, một chi nhánh của tập đoàn Formosa Plastics, thừa nhận
đã thải các chất hóa học gây ô nhiễm ra biển.
Công ty này chỉ thừa nhận như vậy sau khi bùng nổ nhiều cuộc biểu
tình của người dân trong nước và chính phủ Việt Nam kết luận rằng
Formosa-Hà Tĩnh có liên quan tới thảm họa ô nhiễm ở 4 tỉnh miền Trung,
làm cá chết hàng loạt.
Formosa Hà Tĩnh sau đó đã lên tiếng xin lỗi và hứa đền bù 500 triệu
USD cho những nạn nhân ở các tỉnh miền Trung, nơi người dân hầu hết sống
bằng nghề đánh cá và du lịch. Tuy nhiên, sau hai năm người dân ở khu
vực này vẫn đang phải gánh chịu những hậu quả về môi trường, kinh tế,
chính trị và tâm lý mà thảm họa này để lại.
“Tôi hy vọng người Đài Loan sẽ quan tâm hơn tới vụ việc này và thúc
giục chính phủ gây sức ép lên Formosa Plastics để mang đến công lý cho
người Việt Nam,” một linh mục Công giáo ở Việt Nam được CNA trích lời
nói trong một tuyên bố được đọc tại buổi biểu tình.
Linh mục Nguyễn Văn Hùng, một trong những người biểu tình, đã đọc bản
tuyên bố do một linh mục ở tỉnh Quảng Bình soạn. Linh mục này cùng ba
người khác đã bị chính quyền Việt Nam cấm không được xuất cảnh tới Đài
Loan để dự cuộc biểu tình hôm 20/6.
Theo LM Hùng, nhiều người Việt Nam đã bị chính quyền đàn áp vì đã bày
tỏ lo ngại về thảm họa môi trường biển và bức xúc về chuyện những nạn
nhân không được đền bù. Những người biểu tình phản đối Formosa hay đăng
tải những thông tin về thảm họa này trên mạng xã hội cũng bị đàn áp và
bắt giữ, theo vị linh mục đang giúp đỡ những công nhân nhập cư và gia
đình của họ ở Đài Loan.
Trong số những người đã nhận án tù do lên tiếng về thảm họa do
Formosa có Hoàng Đức Bình, người bị tuyên án 14 năm tù với cáo buộc ‘lợi
dụng quyền tự do dân chủ’ và ‘chống người thi hành công vụ’ và Nguyễn
Văn Hóa, bị tuyên án 7 năm tù với cáo buộc ‘tuyên truyền chống phá nhà
nước’.
Truyền thông Việt Nam đưa tin rằng hầu hết phần tiền đền bù đã được
trao cho các nạn nhân tuy nhiên những nhà hoạt động ở Việt Nam và các tổ
chức phi chính phủ Đài Loan khẳng định điều đó không đúng với sự thật.
Một số người Việt nói với các tổ chức phi chính phủ Đài Loan rằng họ
chịu tổn thất rất lớn về kinh tế vì thảm họa môi trường biển mà chỉ nhận
được một khoản tiền đền bù nhỏ. Những thông tin này được CNA trích dẫn
từ các cuộc phỏng vấn trong một video trình chiếu tại một buổi hội thảo
về vấn đề này ở Đài Bắc hôm 19/6.
Paul Jobin, một nhà nghiên cứu của Viện Xã hội học của Học viện
Sinica ở Đài Bắc đã tới thăm khu vực bị ô nhiễm ở miền Trung Việt Nam
đầu năm nay, và cho CNA biết người dân địa phương vẫn lo ngại không biết
cá có an toàn để ăn hay không và các chất độc hại có ở trong cá hay
không. Ông nói chính phủ Việt Nam vẫn chưa đưa ra bất cứ bằng chứng gì
để chứng minh rằng biển miền Trung đã an toàn.
Nhà nghiên cứu này nói thêm rằng Tập đoàn Formosa ở Đài Loan có trách
nhiệm trong vụ này, và họ nên yêu cầu chính phủ Việt Nam cùng với các
nhóm quốc tế tiến hành nghiên cứu về độ độc hại của môi trường để đưa ra
những kết luận mà người dân có thể tin cậy.