Các “siêu” dự án ven biển miền Trung của FLC gây lo lắng (RFA)
Tập đoàn FLC, một tập đoàn được cho là phát triển nhanh như vũ bão
trong vòng một thập niên qua, đang đẩy mạnh kêu gọi đầu tư nước ngoài
vào các dự án của tập đoàn này, chủ yếu là những dự án dọc 14 tỉnh ven
biển miền Trung. Tuy nhiên, dư luận lại quan ngại về nhiều hệ lụy từ các
dự án của FLC.
Phát triển thần tốc
Tập đoàn kinh doanh bất động sản FLC chính thức đi vào hoạt động tại
Việt Nam vào năm 2008, trụ sở chính ở Hà Nội. Tiền thân của FLC là Công
ty Trách nhiệm Hữu hạn Đầu tư Trường phú Fortune, với vốn điều lệ 18 tỷ
đồng. Tính đến tháng 10 năm 2017, Công ty Quản lý quỹ Unicap định giá
Tập đoàn FLC 9 tỷ đô la Mỹ. Cuối năm ngoái, Chủ tịch Tập đoàn FLC, ông
Trịnh Văn Quyết được xếp hạng là người giữ vị trí giàu nhất sàn chứng
khoán Việt Nam trong năm 2017.
Các dự án nổi bật của Tập đoàn FLC như Quần thể du lịch nghỉ dưỡng
sinh thái FLC Sầm Sơn, khánh thành năm 2015; Quần thể sân golf, resort,
biệt thự nghỉ dưỡng và giải trí cao cấp FLC Quy Nhơn. Tiến sĩ Lê Đăng
Doanh, Thành viên Ủy ban Chính sách Phát triển Liên Hiệp Quốc, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương đánh giá về hiệu quả kinh tế của các dự án vừa nêu:
“Tập đoàn FLC cho đến nay những dự án họ đầu tư đều đem lại những
kết quả rất tích cực. Ví dụ, dự án ở Sầm Sơn thì thay đổi hẳn hình ảnh
của Sầm Sơn và hiện nay khách du lịch đến đó đông vô kể và làm cho khả
năng thu hút khách du lịch của tỉnh Thanh Hóa tăng lên rất rõ rệt. Tương
tự như vậy là dự án ở Quy Nhơn. Hiện nay, dự án ở Quy Nhơn lớn đến mức
mà số khách du lịch đến đó cần phải tăng thêm các chuyến bay. Và vì vậy,
Tập đoàn FLC đã lập ra một hãng hàng không gọi là Bamboo Airlines (Hãng
hàng không Tre Việt) để chuyên chở khách và họ đang kết nối với Thái
Lan để chuyển khách quốc tế từ Thái Lan đi đến những chỗ đó.”
Là một trong 10 tập đoàn đầu tư bất động sản hàng đầu tại Việt Nam,
truyền thông trong nước cho biết Tập đoàn này đã và sẽ có tổng cộng 11
dự án ven biển ở 14 tỉnh miền Trung. Tập đoàn FLC được ghi nhận là doanh
nghiệp mà lãnh đạo địa phương đặc biệt ưu ái, trải thảm đỏ gọi mời đầu
tư cho những “siêu” dự án ở các vị trí đắc địa, có thể kể tên một số dự
án bao gồm Quần thể resort, biệt thự nghỉ dưỡng và giải trí cao cấp FLC
Quảng Bình, với diện tích hơn 1900 héc-ta ở hai xã Hải Ninh và Hồng Thủy và Quần
thể du lịch, nghỉ dưỡng sinh thái FLC Bình Châu-Lý Sơn, Quảng Ngãi với
tổng diện tích lên đến 3.890 héc-ta. Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Thuận
giao cho Sở Kế hoạch-Đầu Tư nghiên cứu hồ sơ đề xuất đầu tư dự án Khu đô
thị nghỉ dưỡng sinh thái và sân golf FLC Bình Thuận 1 với quy mô 300
héc-ta tại xã Tân Thắng, huyện Hàm Tân và báo cáo trước ngày 15 tháng 6
tới đây. Lãnh đạo tỉnh Quảng Trị, hồi cuối tháng 5, cũng có chuyến khảo
sát thực địa khu vực Tập đoàn FLC dự kiến đầu tư khu phức hợp du lịch,
dịch vụ ven biển Cửa Tùng-Cửa Việt, với tổng diện tích 1000 héc-ta để
xây dựng các hạng mục sân bay, sân golf, khu resort…
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh đưa ra nhận định của ông về sự nồng nhiệt của
chính quyền địa phương các tỉnh miền Trung chào đón Tập đoàn FLC đến đầu
tư là lẽ đương nhiên, qua hiệu quả kinh tế mà điển hình là hai dự án ở
Sầm Sơn và Quy Nhơn. Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nói với RFA:
“Tôi xin đánh giá thuần túy từ mặt kinh tế đối với các địa phương
thì tôi thấy tác động như vậy đối với các địa phương là tích cực và việc
các địa phương mong muốn thu hút FLC đến đầu tư và thu hút khách du
lịch là điều có thể hiểu được. Và một điểm đáng lưu ý nữa, du lịch được
coi như một trong các ngành mũi nhọn của Việt Nam, cho nên việc phát
triển du lịch và hoạt động của FLC như vậy có lẽ cũng là một điều có tác
động tích cực đến hoạt động kinh tế của Việt Nam.”
Quan ngại hệ lụy
Bên cạnh những nhận xét tích cực về hiệu quả kinh tế của các dự án mà
Tập đoàn FLC mang lại cho địa phương nói riêng và kinh tế Việt Nam nói
chung, như của Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, Đài Á Châu Tự Do ghi nhận cũng có
không ít ý kiến thắc mắc về hàng loạt các dự án của Tập đoàn FLC tập
trung tại những khu vực biển miền Trung Việt Nam. Câu hỏi mà dư luận đặt
ra vì sao Tập đoàn FLC có thể tiến hành thâu tóm và thực hiện các dự án
một cách nhanh chóng, kể cả việc chính quyền địa phương của tỉnh Quảng
Ngãi sẵn sàng ứng trước ngân sách khỏang 500 tỷ đồng để giải phóng mặt
bằng cùng với 12 công văn hoả tốc trong vòng 45 ngày cho dự án ở Bình
Châu-Lý Sơn? Nỗi lo lắng của dư luận về hệ lụy từ các dự án này sẽ
nghiêm trọng đến mức nào khi Chủ tịch Tập đoàn FLC, ông Trịnh Văn Quyết
tuyên bố tại một hội thảo diễn ra ở Nhật Bản, hồi năm ngoái rằng FLC có
thể chuyển nhượng cho các nhà đầu tư nước ngoài.
Chúng tôi nêu vấn đề với Thạc sĩ Hoàng Việt, chuyên gia nghiên cứu
biển Đông của Việt Nam, về mối quan ngại an ninh quốc gia trong trường
hợp các khu vực biển miền Trung nằm trong những dự án của FLC được
chuyển nhượng cho tập đoàn nước ngoài sở hữu và quản lý. Thạc sĩ Hoàng
Việt nêu lên ý kiến cá nhân của ông:
“Khi người Pháp tấn công vào Việt Nam năm 1858 thì họ tấn công từ
phía biển. Cho nên Việt Nam đối với chiều dài cả 3000km bờ biển thì có
rất nhiều nơi gọi là phương yếu và quan trọng. Hải cảng Cam Ranh chẳn
hạn, một hải cảng hết sức quan trọng và có vị trí chiến lược không chỉ
của Việt Nam mà có tác động lớn trong khu vực. Thế thì phải xem tùy
thuộc vào khu vực biển nào. Thứ hai nữa, khu vực biển mà nếu nước ngoài
quản lý thì họ kiểm soát cái gì? Thật sự, tôi cũng nghe thông tin các
tập đoàn như FLC có thể gây ảnh hưởng rất nhiều. Tuy nhiên khoan hãy nói
về vấn đề an ninh, vì cần phải có thông tin đầy đủ mới có thể nói được.
Nhưng, ngay vấn đề quan trọng đầu tiên là ở Việt Nam bây giờ liên quan
đến sở hữu đất đai và giải tỏa đất đai để làm dự án. Qua đó cho thấy vấn
đề về dân sinh, làm sao khi giải tỏa họ vẫn có cuộc sống bình thường
thì chương trình đó bị đảo lộn rất nhiều và điều này ảnh hưởng đến kinh
tế-chính trị-xã hội của Việt Nam.”
Vào ngày 4 tháng 6, báo giới quốc nội cho biết Tập đoàn FLC lần đầu
tiên tổ chức một hội thảo ở thủ đô Washington, Hoa Kỳ trong ngày 25
tháng 6 tới đây, với sự tham dự của 400 khách mời để kêu gọi đầu tư nước
ngoài cho các dự án của tập đoàn này, trong đó có hơn 50 dự án với tổng
diện tích gần 9000 héc-ta dọc bờ biển của Việt Nam. Trong năm 2017, Tập
đoàn FLC cũng tổ chức hội thảo tương tự tại Singapore, Nhật Bản và Nam
Hàn.