Dân còn chịu được, thì bóp là đúng ? (J.B Nguyễn Hữu Vinh)
Các
dự án BOT giao thông như một ma hồn trận đẩy người dân đến chỗ hết lựa
chọn. Oái oăm nhất là việc đầu tư một nơi, thu tiền một chỗ. Oái oăm hơn
nữa, là những chỗ đặt sai trạm thu tiền, lại là những chỗ gom nhiều nạn
nhân nhất hoặc chặn tất cả những đường khác có thể đi, nhằm buộc người
dân đi vào đường BOT như vụ Cầu Việt Trì.
Dân phản đối thu phí Cầu Bến Thủy sáng 03/12/2016 - Ảnh minh họa
Theo
dõi những vấn đề xung quanh việc thu tiền của dự án BOT đường tránh Cai
Lậy, Tiền Giang mấy hôm nay qua nhiều diễn biến sôi động, người ta thấy
được nhiều điều.
Ở
đó, người dân thấy sự bất cập của chính phủ mà đại diện là Bộ Giao
thông vận tải đã có những hành động mờ ám, trong việc để các nhà thầu tư
nhân xây dựng các dự án BOT nhằm mục đích cướp tiền dân có bảo kê một
cách bất chính.
Ở đó, người ta thấy các dự án BOT là những miếng mồi béo bở mà rất nhiều nhà đầu tư đã thi nhau lao vào kiếm ăn, chia chác...
Ở
đó, người ta thấy sự tù mù về thông tin, cách làm dự án và những khuất
tất đằng sau biểu hiện rõ lợi ích của cá nhân, phe nhóm đã lũng đoạn cả
nhà nước ra sao.
Nhất
là, ở đó, qua các phát biểu của quan chức nhà nước Việt Nam, đặc biệt
quan chức ngành Giao thông Vận tải người ta thấy được tư duy của quan
chức Việt Nam đối với người dân là gì ?
Đó
là cách nghĩ : Cứ bóp nặn, cứ làm những điều mình thích và đưa lại lợi
ích như mình muốn. Còn dân ư ? Còn chịu được, nghĩa là ta đúng.
BOT và bao mánh lới cướp xương máu người dân
Ngày
20/07/2017 Thanh tra Chính Phủ đã có kết luận về việc chấp hành quy
định pháp luật trong việc thực hiện một số dự án đầu tư theo hình thức
hợp đồng BT (xây dựng - chuyển giao), BOT (xây dựng - kinh doanh -
chuyển giao) trên địa bàn Hà Nội. Theo đó, hàng loạt dự án nghìn tỷ đã
được "điểm danh" với những sai phạm nghiêm trọng.
Những
sai phạm được chỉ ra là : Lựa chọn nhà đầu tư, hẳn nhiên ở đây chẳng ai
không hiểu nhà đầu tư như thế nào để được bên quản lý tiền nhà nước ưu
ái. Để ưu ái, việc công bố thông tin và cách lựa chọn nhà dầu tư có
nhiều mập mờ. Đồng thời, để ưu ái các nhà đầu tư, những chỉ số về năng
lực, về tính pháp lý... của nhà đầu tư được ưu ái đều được bỏ qua.
Và
cái ưu ái này chắc chắn một điều là tiền nhà nước, tức là tiền thuế của
dân ra đi. Bởi họ không quản lý và đầu tư bằng tiền của họ, mà là cua
nhà nước - của chung - của chùa - của dân.
Tiếp
theo, đó là việc thiết kế, lập dự toán và thi công, giám sát thi công
cũng như quyết toán giá trị đầu tư, xác định khả năng thu hoàn vốn...
tất cả đều trong một quy trình tít mù vòng quanh. Để rồi cuối cùng thì
bao sự khuất tất xảy ra như đội giá, đánh giá không đúng, lãng phí và
phải điều chỉnh...
Nhưng
có điều này thì chắc chắn. Đó là tất cả những sai phạm, thiếu sót trên
đều dẫn đến kết quả là người dân cứ móc tiền nộp thuế là chịu thiệt.
Chỉ riêng thanh tra mấy dự án BOT tại Hà Nội, con số sai phạm đã là hàng nghìn tỷ đồng.
Điều
đó giải thích vì sao các nhà đầu tư thích BOT, nhiều tập đoàn tư nhân
đã kết hợp các quan chức để lập những dự án BOT nhan nhản mà như báo chí
phản ánh thì ở miền Bắc, BOT bao vây Hà Nội.
Trên bình diện cả nước, có lẽ béo bở nhất là dự án BOT giao thông.
Các
dự án BOT giao thông như một ma hồn trận đẩy người dân đến chỗ hết lựa
chọn. Oái oăm nhất là việc đầu tư một nơi, thu tiền một chỗ. Oái oăm hơn
nữa, là những chỗ đặt sai trạm thu tiền, lại là những chỗ gom nhiều nạn
nhân nhất hoặc chặn tất cả những đường khác có thể đi, nhằm buộc người
dân đi vào đường BOT như vụ Cầu Việt Trì.
Cuối cùng thì... không cho chúng nó thoát.
Dù
trên thực tế người dân không sử dụng, thì BOT vẫn thu tiền người dân.
Điều này rõ nhất là trạm BOT cầu Bến Thủy 1 nhằm thu cho đường tránh
Thành phố Vinh và mới đây là trạm thu phí Cai Lậy.
Hẳn
nhiên là phải kể đến hàng chục dự án như vậy, chẳng hạn trạm thu phí
Cầu Rác, Kỳ Anh để thu phí đường tránh Thành phố Hà Tĩnh cách đó có...
30 km.
Dù
không hề đi, không hề sử dụng đường BOT, người tham gia giao thông vẫn
cứ phải móc hầu bao hàng ngày. Mà con số đâu có ít, mới đây, một tờ báo
đã nêu câu chuyện "Viện phí 2,2 triệu nhưng hết 2,8 triệu BOT phí" đấy
thôi.
Một
sự trắng trợn nữa, là những con đường được đầu tư từ tiền nhà nước,
nghĩa là tiền của người dân, hàng năm người dân vẫn đóng hàng triệu đồng
mỗi đầu xe để bảo dưỡng, duy tu... Giờ bỗng nhiên được một nhóm tư nhân
rải thêm lớp mặt, lau dọn sạch sẽ và cắm biển thu tiền BOT. Đó là điều
đang xảy ra ở BOT Cai Lậy, BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ.
Những
đoạn đường khác song song với BOT mà người dân có thể lựa chọn, có nguy
cơ không lùa được dân vào chiếc thòng lọng BOT, thì nhà nước cũng đua
với tư nhân giở trò nâng cấp và thu phí. Mức phí cũng đua nhau cạnh
tranh với BOT cho xứng tầm.
Người dân không còn lựa chọn nào khác là nôn tiền ra.
Những hành động và cách làm đó, không thể dùng từ nào khác ngoài một từ đúng nghĩa : Cướp.
Và người dân bị cướp bóc trắng trợn không chỉ mới đây, mà đã từ rất lâu.
Quan chức của dân !?
Còn
nhớ, mới đây thôi, dàn lãnh đạo nhà nước, quốc hội, chính phủ đua nhau
giơ tay thề phục vụ nhân dân, phục vụ đất nước hết sức mình và vì hạnh
phúc của nhân dân. Mà những lời thề thốt ấy không chỉ một lần. Chỉ trong
vòng mấy tháng, họ đua nhau diễn đến vài lần chuyện đó.
Thế nhưng, họ đã thực hiện lời thế hứa ra sao ?
Dù
hàng loạt văn bản quy định nọ kia nhan nhản về khoảng cách, về quy
định, về dự án... bao nhiêu báo chí phản ánh và tiếng kêu của người dân
vang lên khắp nơi, nhưng hầu như chẳng mấy tác động đến quan chức nhà
nước.
Họ bị điếc, bởi họ không cần nghe những thông tin không có lợi cho họ.
Họ bị đui mù, bởi họ không cần nhìn đến thực tế xã hội và đời sống người dân - những người rút máu, mài xương để nuôi họ.
Họ bị câm, bởi những điều họ nói ra không được lòng đồng bọn, những người cũng quan chức như họ
Điều
cơ bản, là họ nói ra, họ sẽ bị bật ra khỏi guồng máy và hệ thống tham
nhũng hiện nay. Và điều cơ bản hơn, là với trình trạng người khuyết tật
như vậy, họ sẽ được vinh thân, phì gia một cách rất "đàng hoàng"rồi dạy
dỗ đạo đức cho người khác.
Điều
này đã được chứng minh rất sống động là lời của ông nhũng rằng "Tham
nhũng là những người có chức, có quyền, chống lại họ có khi chúng tôi
chết trước".
Bó
tay với một Cục trưởng cục Chống tham nhũng. Không biết thỉnh thoảng
ông ta đọc trong những tiêu chuẩn hay những lời tuyên truyền về phẩm
chất, tính chiến đấu hy sinh vì lý tưởng, vì giai cấp của các đảng viên
như lời ông ta thề thốt khi vào đảng, thì ông ta có bật cười văng cơm ra
không ?
Trên
lĩnh vực BOT, những phát biểu của quan chức nhà nước, từ Đại biểu Quốc
hội cho đến ngành Giao thông vận tải đều cho thấy một tư duy bảo vệ đám
cướp của người dân mà cướp cách ngang nhiên, trắng trợn.
Ngày
15/8/2017, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp bàn về chính sách đầu tư giao
thông. Tại hội nghị này, khi nói đến BOT Cai Lậy, các đại biểu thi nhau
kêu "buồn".
Chủ
nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Nguyễn Văn Giàu kêu la rằng ông "buồn".
Người ta cứ tưởng ông ta buồn vì dân của ông ta, những người dân một
nắng hai sương vùng Miền Tây của ông đang khốn nạn bởi bọn cướp ngày,
ngang nhiên chặn đường đòi tiền những người dân không mua, không bán.
Nhưng không, ông buồn vì ông sợ cho các nhà đầu tư (!) và ông yêu cầu "sớm xử lý vì nếu không thì nó sẽ lan rộng đến nơi khác". Nghĩa là, với ông ta, chuyện cướp là đương nhiên, còn việc người dân phản ứng chống lại cướp là "phải xử lý".
Nghe
những lời này, người dân Miền Tây chắc hiểu rằng ông ta đã bứng hết họ
hàng hang hốc mồ mả cha ông nhà ông ta ra Hà Nội và chắc chẳng bao giờ
trở lại miền An Giang.
Hèn
chi nhà đầu tư BOT Cai Lậy không thèm giải thích việc hút máu dân, mà
ngược lại gửi cho nhà nước danh sách các lái xe trả tiền lẻ để yêu
cầu"trừng trị".
Ông Đỗ Bá Tỵ, một ông quân đội sang làm Phó Chủ tịch Quốc hội cũng kêu "buồn" như các đại biểu khác.
Nhưng, buồn xong rồi thì sao ? Chẳng ai nói được điều gì hơn có lợi cho dân.
Dân còn chịu được, thì quan cứ bóp
Có
lẽ phát biểu lan truyền và nhận được sự phản ứng dữ dội nhất là của các
quan chức ngành Giao thông vận tải, một ngành tiêu nhiều tiền bậc nhất
của đất nước, của người dân.
Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Nhật phát biểu như sau : "Chúng
ta phải sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật. Làm gì cũng phải có
kỷ cương phép nước, chứ không phải ai muốn làm gì thì làm... Hàng ngàn
xe đi qua, họ tuân thủ, tại sao chỉ có một số ít tài xế phản ứng ?".
À, thì ra vậy.
Có
điều Hiến pháp và Pháp luật ấy ở đâu, ai phải sống và làm theo nó còn
ai được miễn thì ông không nói. Có cái hiến pháp và pháp luật nào cho
phép chặn đường móc tiền người khác khi không bán, không mua ? Cứ người
dân không phản ứng thì ông cứ bóp ? Nếu phản ứng thì ông cho là phá hoại
và đưa danh sách cho công an ?
Với
Nguyễn Nhật, nếu ai chú ý chắc hẳn chẳng ai không nhớ về một nhân vật
mà cứ đến làm ở đâu bị kỷ luật đấy, và cứ mỗi khi bị kỷ luật xong lại
leo lên cao hơn.
Hẳn
ông Nhật còn nhớ tên ông được ghi bảng đen trong vụ Formosa ? Ông đã
góp công tạo nên thảm họa cho quê hương, để rồi sau đó chạy ra Cục
trưởng Cục Hàng Hải và lại tiếp tục bị Bộ Giao thông vận tải kỷ luật.
Rồi sau đó lên Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải. Người ta còn đồn với
nhau rằng chỉ cần ít lần bị kỷ luật nữa thì chúng ta có Chủ tịch nước
Nguyễn Nhật.
Cái "sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật. Làm gì cũng phải có kỷ cương phép nước" của
ông là vậy sao ông Nhật ? Nếu không phải là đảng viên CS, là quan chức
thân thế, thì liệu Nguyễn Nhật có được ưu ái hơn thằng bé cướp hai cái
bánh mỳ rồi đi tù không ? Thật đúng là chuyện cha ông nói "gái đĩ già
mồm".
Tại cuộc họp nói trên, ông Trương Quang Nghĩa, bộ trưởng Giao thông vận tải nói rằng : "Những người dân, doanh nghiệp, hội vận tải địa phương không kêu mà chỉ có doanh nghiệp ở địa phương khác". Nghĩa là, phải hiểu rằng người dân không kêu, tức là còn bóp được, và cứ thế mà bóp.
Ừ,
ông nói cũng phải thôi. Vấn đề là ở người dân thôi, chèo thuyền hay lật
thuyền đều là người dân. Nếu người dân không biết giành lấy cái quyền
của mình, kể cả cái quyền được rên, thì hẳn nhiên cứ vậy mà chấp nhận.
Bị hiếp mà không kêu, không chống cự, nghĩa là đã đồng tình với tên cưỡng bức.
Bị cướp mà không kêu, dù với bất cứ lý do gì nghĩa là đã đồng ý để nó cướp.
Và
cả hệ thống quan chức đang hành xử trên tư duy như vậy, để đưa đất nước
"Tiến nhanh, tiến mạnh, tiếng vững chắc lên chủ nghĩa xã hội" và "vì
hạnh phúc của nhân dân".
Và những câu chuyện hài xuyên thế kỷ chẳng biết bao giờ chấm dứt.
Hà Nội, Ngày 16/8/2017
J.B Nguyễn Hữu Vinh
Nguồn : RFA, 15/08/2017 (nguyenhuuvinh's blog)