Tập hay Trump ai sẽ là người thua? (Bùi Quang Vơm)
Cho
nên, dù còn vài ngày nữa cuộc găp gỡ giữa những tay buôn sừng
sỏ mới gặp nhau, nhưng họ buôn gì và giá cả ra sao, những
người gọi là "mắt thịt" cũng có thể thấy, mặc dù không hoàn
toàn chính xác. Và người "thấp nước" là tổng thống Mỹ, một
nhà buôn "hạng bét" : Người dân Mỹ và một phần dân thế giới
trở thành con tin trong tay Trump sẽ là những người thua thiệt.
Cuộc
gặp thế kỷ được cả thế giới chờ đợi giữa hai siêu nhân đặc
biệt của lịch sử thế giới sắp diễn ra tại Mar-a-Lago, Florida,
Hoa Kỳ 6/04/2017.
Từ một phía, người ta đã nhận thấy rất rõ những áp lực có ý định của Trump.
Bắt
đầu bằng chuyến bộ trưởng ngoại giao Rex Tillerson đích thân đi
một vòng qua Nhật, Hàn với một loạt những tuyên bố, như vẻ nếu
không có giải pháp gì từ phía Trung Quốc, thì thân phận Triều
Tiên đã và dứt khoát do Mỹ định đoạt và đã được định đoạt :
"sự kiên nhẫn chiến lược của Mỹ đối với Triều tiên đã kết
thúc", "hai thập kỷ nỗ lực kiềm chế tham vọng hạt nhân của Triều Tiên
đã thất bại", "mọi phương án đều được đặt lên bàn", "Mỹ phải hành
động".
Kể
từ hôm 03/04/2016, Hải quân Nhật Bản, Hàn Quốc và Hoa Kỳ bắt đầu cuộc
tập trận trong ba ngày. Mục tiêu đợt thao diễn quân sự lần này nhằm đối
phó với đe dọa Bắc Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo từ tàu ngầm. Nghĩa
là khi Tập ngồi với Trump, thì cuộc tập trận vẫn chưa kết
thúc.
Tờ The Yomiuri Shimbun
ngày 3/04 đưa tin Mỹ đang cân nhắc bán các chiến đấu cơ tàng hình F-35
và hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) cho Đài
Loan cùng nhiều vũ khí khác.
Trong
khi đó, Tầu khu trục USS Fitzgerald, thuộc Hạm đội Tác chiến 5 Hoa Kỳ
(US Carrier Strike Group 5) đã cập cảng Subic, ở Zambales, gần đảo
Scarborough, nơi Trung quốc đang dự định lắp đặt trạm quan sát.
Ngày 6/03/2017, Mỹ triển khai lắp đặt THAAD tại Nam Hàn phủ sóng radar quan sát Trung Quốc suốt chiều sâu 3.000km.
Ngày
03/04/2017, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ông sẵn sàng "tự giải
quyết" nếu Trung Quốc không thể thay đổi được tình hình chương trình hạt
nhân ở Triều Tiên.
Trump cho biết trong cuộc phỏng vấn của Finance Times :
"Trung Quốc sẽ phải quyết định liệu họ có thể giúp chúng tôi về vấn đề
Triều Tiên hay không", "Nếu có, điều đấy thật tốt. Nếu không, sẽ thật
phiền phức cho các bên".
Như
vậy, những món hàng mà Trump sử dụng lần này để mặc cả
trong cuộc gặp Tập Cận Bình, rõ ràng gồm số phận Triều tiên,
số phận Đài Loan và số phận biển Đông.
Donald Trump sẽ đổi những thứ này để lấy cái gì của Trung Quốc ?
Trước hết sẽ là chương trình hạt nhân của Triều Tiên, và thứ hai là thâm hụt thương mại.
Theo
CNN, ông Trump cho biết hôm 30/03 : "Cuộc họp trong tuần tới với Trung
Quốc sẽ là cuộc gặp khó khăn vì chúng ta không thể chịu thâm hụt thương
mại lớn và chuyện mất việc làm thêm nữa. Giới doanh nghiệp Mỹ phải chuẩn
bị xem xét các giải pháp thay thế".
Ngày
31/03, ông ký hai sắc lệnh nhằm chống các động thái thương mại nước
ngoài mà Nhà Trắng cho là lạm dụng, trong đó Trung Quốc là quốc gia
mà Mỹ có thâm hụt nhiều nhất, tới 310 tỷ đôla.
Và Trung Quốc sẽ bán cho Trump những gì ?
Để
chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh Trung-Mỹ, đích thân bậc
thầy của nền ngoại giao Trung Quốc, Dương Khiết Trì đã phải
xuất tướng thân chinh đi Mỹ hai lần. Với tính cách thâm trầm và
sắt đá, người ta tin rằng, một khi Dương Khiết trì đã quyết
định được ngày gặp, có nghĩa là Trung Quốc đã có được đảm
bảo, nghĩa là các cuộc mặc cả đã ngã giá và phần thắng
chắc chắn đã thuộc về Trung Quốc, tất nhiên là thắng theo cách
diễn giải hợp với lợi ích của Trung Quốc.
Như
vậy, có thể khẳng định, cái duy nhất mà Trung Quốc có thể
bán là chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên và chỉ có
chương trình hạt nhân, không hơn. Chế độ bắc Triều Tiên chỉ có
thể nhờ thế mà mạnh lên, không thể biến mất. Sau cái chết của
Kim Jong-nam và sau vụ giả ngưng nhập than, chính quyền Bắc
Triều Tiên đã hoàn toàn toàn tin tưởng và quy phục Trung Quốc.
Từ nay, Triều Tiên sẽ răm rắp tuân theo theo ý Trung Quốc. Một
đường hàng không mới được mở ra ngày 31/03 vừa rồi, giữa những
tranh cãi và sỉ vả từ hai phía, đã bộc lộ màn diễn bất đắc
dĩ.
Đàm
phán 6 bên sẽ được khôi phuc̣ trở lại. Chương trình thử nghiệm
tên lửa hạt nhân của Triều Tiên sẽ được ngừng lại, máy móc
thiết bị mang dấu ấn Triều Tiên sẽ được sơ tán và thay vào đó
những thứ chỉ còn vỏ, chuẩn bị cho vụ thiêu hủy. (Sau này, nếu
đàm phán thất bại, các cuộc thử nghiệm sẽ được tái lập
bằng thiết bị và mẫu tên lửa đem sang từ Trung Quốc).
Nạn
đói đang đến do chính bắc Triều Tiên đã loan báo từ tuần
trước, sẵn để chờ một cuộc viện trợ nhân đạo của các nước.
Tiếp
đến là Trung Quốc dù sẽ không giảm xuất khẩu sang Mỹ, nhưmg
Trung Quốc sẽ cân đối thương mại bằng cách tăng lượng nhập khẩu
từ Mỹ. Trung Quốc cần rất nhiều thứ từ Mỹ cho cuộc cách mạng
công nghệ cao của nền công nghiệp khởi nghiệp của Trung Quốc,
Trung Quốc có nhiều tiền, miễn là Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm vận
những hàng công nghệ cao và bí mật với Trung Quốc.
Như
vậy là Trump thắng, Trump đạt được cả hai mục tiêu của cuộc
đàm phán. Ông ngừng được chương trình đe dọa hạt nhân của Triều
Tiên và ông loại trừ được thêm vụ ngoại thương với Trung Quốc.
Ông đã chứng minh sự hơn hẳn của ông so với ông Obama, chủ cũ
của Nhà Trắng đối với một đối tác khó nhằn như Trung Quốc.
Ngoài
ra, chắc chắn là cả 34 mặt hàng đăng ký trên đất Trung quốc
của tập đoàn kinh doanh mang tên Trump và con gái, con rể ông sẽ
chiếm vị thế thượng phong trên đất Trung Quốc, đảm bảo đem về
cho gia đình ông hàng chục tỷ đôla một năm. Có thể, ông cũng
chẳng cần ngồi lâu hơn một năm trên cái ghế nóng rẫy này.
Đổi lại, Trump sẽ chấm dứt chiến dịch đánh thuế nhập khẩu hàng hóa đến từ Trung Quốc. Và làn sóng các công ty Mỹ đang tác nghiệp trên đất Trung Quốc sẽ chấm dứt trào lưu rút về Mỹ, thậm chí còn rót thêm vốn đầu tư.
Đài
Loan sẽ bị bỏ quên. Chuyện bán vũ khí cho Đài Loan sẽ tiếp
tục chỉ là một thứ chuyện đùa, một con bài được dùng để lặp
lại mỗi lần cần ra giá với Trung Quốc.
Và
Biển Đông khi đã được ngã giá thỏa đáng ở những chỗ khác,
Trump sẽ chỉ được nhắc đến như một yêu cầu chiếu lệ, cần "tôn
trọng tự do hàng hải và duy trì hòa bình, không sử dụng vũ
trang", thế là OK !
Có
thể chính vì dự đoán được vụ buôn bán này, kết hợp với
việc Philippines tuyên bố chương trình đàm phán song phương với
Trung Quốc về Scarborough vào tháng 4 năm 2017, trong khi cách đây
vừa một tuần, tổng thống Philippines Duterte đã tiết lộ "Chúng ta
(Philippines) không thể ngăn chặn Trung Quốc làm những gì họ muốn.
Người Mỹ còn chẳng ngăn được họ". "Họ" đã mua, hay đã khuất phục
được Philippines.
Đấy
là âm mưu đàm phán song phương, chia tách từng nước để mua
chuộc và để trị một cách "hòa bình" của Trung Quốc.
Chuyên
gia Euan Graham cho rằng "Việt Nam muốn chống lại thủ đoạn biến
đa phương thành song phương của Trung quốc khi mua chuộc được
Philippines, sự kiện trên có thể phản ánh một chiến lược mới của Việt
Nam nhằm thúc đẩy việc tôn trọng phán quyết Biển Đông của Tòa Trọng Tài
Thường Trực La Haye ngày 12/07/2016".
Cho
nên, dù còn vài ngày nữa cuộc găp gỡ giữa những tay buôn sừng
sỏ mới gặp nhau, nhưng họ buôn gì và giá cả ra sao, những
người gọi là "mắt thịt" cũng có thể thấy, mặc dù không hoàn
toàn chính xác. Và người "thấp nước" là tổng thống Mỹ, một
nhà buôn "hạng bét" : Người dân Mỹ và một phần dân thế giới
trở thành con tin trong tay Trump sẽ là những người thua thiệt.
Và
điều thất vọng nhất có lẽ là tư cách Mỹ. Một dân tộc đang ở
vị trí dẫn dắt nhân loại, nếu Trump, vị tổng thống mà họ
chọn ra, để đại diện cho họ, đang và vẫn chỉ là một tên lái
buôn tầm thường và tham lam.
Không thể tin được, ngay cả lịch sử nhiều khi cũng vô lý. Nhưng sự vô lý nào rồi cũng sẽ chết yểu.
Paris, 03/04/2017
Bùi Quang Vơm