Hậu Đồng Tâm trong bóng đêm & rắn rết (Tưởng Năng Tiến)
Làm
thế nào để người dân Việt có thể đặt lại niềm tin vào "giới
cầm quyền mưu mẹo" và "lươn lẹo" (rõ ràng) là một nan đề,
nhất là riêng với nông dân - giới người vừa lên tiếng kêu than
rằng "chúng tôi đã bị lừa quá nhiều rồi".
Giáo sư Tương Lai
Ngay sau biến động Đồng Tâm, vài trang mạng (Đàn Chim Việt, Vấn Đề...)
đã đăng lại "Báo Cáo Về Vụ Nổi Dậy Ở Thái Bình" của Giáo sư
Tương Lai - khi ông còn đảm nhiệm chức vụ Viện Trưởng Viện Xã Hội
Học Việt Nam. Đây là một tập tài liệu khả tín, khách quan - dài
53 trang - với phần kết luận hơi (bị) lạc quan :
"Sự
kiện Thái Bình, nếu với cái nhìn tỉnh táo, sẽ là một cơ hội để chúng ta
có thể nhìn rõ thực trạng chính trị, xã hội, kinh tế, văn hóa của nông
thôn nước ta, do vậy mà có những chủ trương đúng sách lược đúng, đưa
nông nghiệp và nông thôn đi vào sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại
hóa".
Hai mươi năm sau, trong một cuộc phỏng vấn dành cho Khánh An (VOA )
vào hôm 17 tháng 4 năm 2017, Giáo sư Tương Lai - tiếc thay - đã
còn giữ được sự lạc quan và niềm hy vọng ("có những chủ trương
đúng sách lược đúng") như hai thập niên trước nữa. Ông buông thõng
: "Sẽ còn nhiều 'lươn lẹo,' 'mưu mẹo' ở Đồng Tâm".
Mọi
sự "lươn lẹo, cũng như "mưu mẹo" sắp tới - tất nhiên - không
đến từ phía những người nông dân Việt Nam chân chất. Nỗi bi quan
của Giáo sư Tương Lai khiến tôi chợt nhớ đến lời tuyên bố của
ông, đúng hai năm trước - vào hôm 29/04/2015 - khi trả lời Thụy Mi
( RFI ) về một câu hỏi có liên quan đến vấn đề thời cuộc :
"Chúng
tôi khẳng định rằng khả năng tốt nhất, có ý nghĩa lớn nhất là tự những
người lãnh đạo trong giới cầm quyền hiện nay tự chuyển biến, để họ biết
đặt lợi ích của Tổ quốc, lợi ích của dân tộc lên trên hết. Từ sự chuyển
biến đó, dần dần từng bước thay đổi thể chế chính trị, thay đổi cơ cấu
kinh tế, thay đổi vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Nếu làm được
như thế, họ sẽ lấy lại uy tín".
Làm
thế nào để người dân Việt có thể đặt lại niềm tin vào "giới
cầm quyền mưu mẹo" và "lươn lẹo" (rõ ràng) là một nan đề,
nhất là riêng với nông dân - giới người vừa lên tiếng kêu than
rằng "chúng tôi đã bị lừa quá nhiều rồi".
Giữa
tình cảnh hoang mang, căng thẳng, và lo sợ của hàng vạn con dân
chân lấm tay bùn này - tuyệt nhiên - không thấy một vị "lãnh đạo
cấp cao" nào "vào cuộc" cả. Chủ Tịch Nước, Chủ Tịch Quốc
Hội, Thủ Tướng... đều câm như hến !
Kẻ lên tiếng, mỉa mai thay, chỉ là một thường dân - theo tường thuật của Viễn Đông (VOA) nghe được vào hôm 19 tháng 4 năm 2017 :
"Người
nông dân nổi dậy" ở Hải Phòng, từng đứng lên chống lực lượng thu hồi
đất, cho biết rằng ông "sẵn sàng đứng ra làm trung gian" giữa người dân
xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội, với chính quyền nhằm giúp làm hạ
nhiệt căng thẳng hiện nay...
Người
nông dân, từng được hàng xóm láng giềng và người thân ở Hải Phòng đón
chào như người hùng sau khi được đặc xá trở về, nhận định tiếp :
"Theo
ý kiến cá nhân tôi, chính phủ phải vào cuộc, phải thành lập đoàn thanh
tra để làm rõ. Chính phủ phải có kết luận rõ ràng, công bố công khai và
xử lý tất cả các quan chức từ xã, huyện, thậm chí cả thành phố Hà Nội.
Nếu có dấu hiệu sai phạm phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Sau đó, phải thả khẩn cấp những người mà chính quyền bắt. Cái sai về
chính quyền phải xử lý trước".
Tôi
vô cùng trân trọng thiện ý, cũng như thiện chí, của kỹ sư
Đoàn Văn Vươn ; tuy thế, vẫn không khỏi cảm thấy ái ngại khi
đọc lại những sự kiện đã xẩy ra tại quê hương ông - theo tường
trình của Gia Minh (RFA) vào hôm 2 tháng 10 năm 2012 :
"Tin
cho biết cuộc làm việc của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Hải Phòng bắt
đầu từ lúc 2 giờ chiều, và đến 5 giờ Chủ nhiệm văn phòng chính phủ Vũ
Đức Đam có cuộc họp báo thông tin về kết luận của Thủ tướng tại Trung
tâm hội nghị quốc tế.
Theo
ông Vũ Đức Đam thì Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng kết luận hai quyết định
giao đất QĐ447 và QĐ220 của huyện Tiên Lãng đều không đúng pháp luật.
Đến hai quyết định thu hồi 460 và 461 cũng trái pháp luật. Vì quyết định thu hồi không đúng nên việc cưỡng chế cũng không đúng.
Còn về việc hủy hoại tài sản của gia đình ông Đoàn Văn Vươn, thủ tướng yêu cầu xử lý theo đúng qui định của pháp luật".
Dù
Thủ Tướng "kết luận rõ ràng" như trên nhưng rồi anh em ông Đoàn
Văn Vươn vẫn cứ phải đi tù, còn người chỉ huy vụ "trận đánh
đẹp" (phá hủy nhà cửa của nạn nhân) Đại Tá Đỗ Hữu Ca - Giám
Đốc Công An Hải Phòng - thì được thăng cấp !
Dù
vậy, xét cho cùng, qúi ông Đoàn Văn Vươn và Đoàn Văn Qúi vẫn
còn được coi là những người may mắn vì họ đã được công luận
biết đến tên tuổi nên không thể tự nhiên mà "mất hút" trong hệ
thống lao tù được.
Rất nhiều người dân Việt đã không có được sự "may mắn" tương tự :
"Cách
đây chừng một thập kỷ đã xảy ra vụ nổi loạn của nông dân Thái Bình.
Những người dân cày đói ăn biểu tình yêu cầu bọn quan chức địa phương
hoàn lại những món tiền bị cưỡng đoạt trái phép. Cuộc khởi loạn thoạt
tiên xảy ra trên bảy huyện trong tỉnh, trước hết là Quỳnh Phụ, sau đó
lan ra các tỉnh lân cận như Hải Hưng, Vĩnh Phú, Quảng Ninh…
Phóng
viên nước ngoài rầm rộ đổ đến Hà Nội... Họ đón tiếp niềm nở, nụ cười
thường trực gắn trên môi : trà ngon, gà vườn, quà tặng rẻ tiền nhưng lạ
mắt… Kèm theo đó là sự hứa hẹn mềm mỏng : 'chúng tôi sẽ để các ông các
bà xuống tỉnh Thái Bình trong thời gian ngắn nhất, với điều kiện đảm bảo
được sự an toàn của quý vị'.
Sự
trì hoãn đó có hiệu lực. Một tuần, hai tuần, ba tuần trôi qua. Các ông
tây bà đầm không còn đủ kiên nhẫn để chờ đợi. Quỹ thời gian có hạn. Hà
Nội chỉ là một quán trọ xoàng. Hành tinh mênh mông còn có biết bao nơi
chốn mời gọi … Họ lần lượt ra đi.
Khi
phóng viên nước ngoài cuối cùng lên máy bay và các ống kính đã chĩa về
hướng khác là lúc cuộc đàn áp bắt đầu. Trong một đêm, hàng nghìn cựu
chiến binh đã bị bắt...
Cuộc vây bắt diễn ra êm nhẹ. Hoàn
toàn trong bóng đêm. Sót lại là tiếng kêu khóc của đám dân quê đói khổ,
thất học, thân nhân của những người bị cùm trói và tống vào xe thùng
sắt.
Các
cựu chiến binh Thái Bình, những người đã hiến dâng toàn bộ tuổi thanh
xuân trong cuộc chiến tranh chống Mỹ, những thương bệnh binh nạn nhân
của chất độc da cam, những người thường được ca ngợi véo von là anh hùng
cứu nước. Họ sẽ được đảng Cộng sản thân yêu đối xử ra sao ?
Họ
bị phân tán vào khắp các trại tù, sống trà trộn giữa đám tội phạm thật
sự. Ở đó, họ sẽ chết trong một thời gian rất ngắn bởi chính các bạn tù
này. Bọn tội phạm được lệnh thủ tiêu họ. Đương nhiên, 'lệnh mồm' và ban
bố một cách thì thầm đến tận từng cá nhân.
Đây
chính là 'phương thức châu Á', nhóm danh từ tôi tạm mượn ông Karl Marx
tôn kính ở phương Tây. Bọn tội phạm được hứa hẹn giảm án theo thành tích
: giết một người án 20 năm giảm xuống 18 năm. Giết hai người, 18 năm
còn lại 16 … Cứ thế mà thực thi.
Khởi
sự là các cuộc khiêu khích, gây hấn. Sau đấy là cuộc tàn sát bằng các
hình thức khác biệt, trong đó một hình thức đặc biệt hiệu nghiệm và rất
ấn tượng : giết người bằng đũa ăn. Người châu Á ăn cơm bằng đũa. Dụng cụ ẩm thực biến thành vũ khí sát nhân là sự ứng biến tuyệt vời.
Người
ta vót những chiếc đũa bằng gốc tre đực, thứ tre cứng như sắt, một đầu
đũa được chuốt nhọn như kim đan. Khi các cựu chiến binh Thái Bình đang
ngủ, bọn tội phạm bất thình lình đóng chiếc đũa này vào lỗ tai của họ.
Với độ dài 25cm, đũa xuyên suốt từ tai nọ sang tai kia. Nạn nhân chết
tức khắc không kịp bật một tiếng kêu.
Như
thế, trong bóng đêm và trong sự im lặng, những người cầm đầu cuộc biểu
tình của dân cày Thái Bình đã chết theo kiểu ấy". (Dương Thu Hương - "Bóng Đêm Rắn Rết & Nước Mắt", Paris, tháng 4/2007).
Mai
hậu, liệu có cách nào để tránh cho những người dân cầy ở
Đồng Tâm khỏi phải "chết theo kiểu ấy", trong "bóng đêm" đang bao
phủ Việt Nam không ?
Tưởng Năng Tiến
Nguồn : RFA, 24/04/2017 (tuongnangtien's blog)