Báo TQ dọa 'sẽ có đối đầu lớn' sau lời Tillerson (BBC)

"Chúng ta sẽ phải gửi tới Trung Quốc một tín hiệu rõ ràng rằng trước tiên là các đảo xây dựng phải được dừng lại và thứ hai là Trung Quốc không được cho phép ra vào những hòn đảo này."

 

Việc Mỹ chặn Trung Quốc tiếp cận các đảo Bắc Kinh xây trong vùng biển tranh chấp sẽ dẫn đến "cuộc đối đầu nghiêm trọng", truyền thông nhà nước Trung Quốc cảnh báo.

Bắc Kinh có phản ứng giận dữ sau khi ứng viên cho ghế ngoại trưởng Rex Tillerson nói rằng Hoa Kỳ nên ngăn Bắc Kinh tiếp cận các đảo mới xây này ở Biển Đông.

Hai báo nhà nước đăng các bài xã luận chỉ trích mạnh mẽ đề nghị của ông Tillerson, người khi làm trong ngành dầu khí đã có "va chạm" với Trung Quốc, theo báo Mỹ.

Thời báo Hoàn Cầu, tờ có lập trường diều hâu, cảnh báo rằng bất kỳ hành động nào như vậy sẽ dẫn đến "một cuộc chiến quy mô lớn".

Bắc Kinh đã và đang xây các đảo nhân tạo trên các rạn san hô ở vùng biển mà các quốc gia khác cũng tuyên bố chủ quyền. Hình ảnh công bố vào cuối năm ngoái cho thấy Bắc Kinh triển khai các thiết bị phòng thủ quân sự trên một số đảo, theo một tổ chức nghiên cứu. 

Phát biểu tại buổi điều trần xác nhận vị trí của mình hôm thứ Tư, ông Tillerson ví việc Trung Quốc xây đảo với việc Nga sáp nhập Crimea từ Ukraine.

"Chúng ta sẽ phải gửi tới Trung Quốc một tín hiệu rõ ràng rằng trước tiên là các đảo xây dựng phải được dừng lại và thứ hai là Trung Quốc không được cho phép ra vào những hòn đảo này."

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói Bắc Kinh có quyền tiến hành "hoạt động bình thường" trong lãnh thổ của mình.

Khi được hỏi cụ thể về bình luận chặn truy cập đảo, ông Lục Khảng nói rằng ông sẽ không trả lời với các câu hỏi giả định.

'Ảo tưởng phi thực tế'

Nhưng bài xã luận trong tờ China Daily và Thời báo Hoàn Cầu có nội dung trực diện hơn.

China Daily cho rằng những nhận xét của ông Tillerson cho thấy sự thiếu hiểu biết về quan hệ Trung-Mỹ và ngoại giao nói chung.

"Nhận xét như vậy là không nên xem xét nghiêm túc vì đó là một mớ hỗn độn của sự ngây thơ, thiển cận, định kiến lỗi thời và ảo tưởng chính trị phi thực tiễn," bài báo nói.

"Nếu mà ông ta hành động như những gì ông nói trong thế giới thực, đó sẽ là thảm họa.

"Như nhiều người đã quan sát, nó sẽ tạo ra cuộc đối đầu nghiêm trọng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Tức là làm sao Hoa Kỳ lại có thể không cho Trung Quốc tiếp cận vùng lãnh thổ riêng của Trung Quốc mà không có phản ứng phòng thủ của Trung Quốc?"

Thời báo Hoàn cầu cho rằng ý kiến "đáng kinh ngạc" của ông Tillerson được đưa ra vì "ông ấy chỉ muốn nhận được sự hậu thuẫn từ các thượng nghị sĩ và gia tăng cơ hội của mình được bổ nhiệm bằng cách cố tình thể hiện một lập trường cứng rắn với Trung Quốc".

"Trừ khi Washington có kế hoạch tiến hành một cuộc chiến tranh quy mô lớn ở Biển Đông, bất kỳ cách nào khác để ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận các đảo sẽ là ngu ngốc."

Nhân vật thế lực

Chính quyền Obama đã lên tiếng mạnh mẽ phản đối việc xây đảo và cam kết đảm bảo tự do đi lại ở Biển Đông và gửi tàu hải quân ra vào các khu vực tranh chấp.

Nhưng chính quyền ông Obama đã không đe dọa ngăn chặn ra vào các đảo, một bước nhiều khả năng chọc tức Bắc Kinh.

Ông Tillerson đã không giải thích cách Hoa Kỳ sẽ chặn lối ra vào các đảo thế nào, và cả hai báo của Trung Quốc nói về lập trường đợi xem sao.

"Phải chờ xem quan điểm của ông chống Trung Quốc sẽ được tiến hành ra sao trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ", tờ China Daily bình luận.

Ông Rex Wayne Tillerson (64 tuổi) là nhân vật nổi tiếng trong ngành dầu khí Hoa Kỳ, từng làm Chủ tịch và CEO của ExxonMobil từ 2006 đến 2016. 

Trang New York Times hôm 13/12/2016 viết:

"Dưới thời của ông Tillerson, Exxon Mobil đã ký các hợp đồng béo bở với các chính quyền độc đoán ở châu Phi, va chạm với Trung Quốc và trở thành bạn của Việt Nam trong tranh chấp lãnh hải ở Biển Nam Trung Hoa..."

Bloomberg đánh giá rằng:

"Công ty này duy trì các quan hệ về khai thác dầu khí với Việt Nam ngay cả khi Trung Quốc ra sức buộc Việt Nam nhượng bộ trong vấn đề lãnh thổ.

Trung Quốc đã cảnh báo Exxon vài ba lần trong các vụ việc, gồm một lần vào tháng 6/2008, theo điện thư ngoại giao của Mỹ mà WikiLeaks tiết lộ..."

 Ngoài ra, ông Tillerson, một tỷ phú gốc từ Texas, cũng lãnh đạo Exxon Mobil mở rộng làm ăn với Venezuela và Nga.

Được biết khi ông nói sẽ rời chức vụ lãnh đạo Exxon để bước vào chính trị, tập đoàn này trả ông 180 triệu USD để chấm dứt hợp đồng.