Vì sao quân đội sẽ không đàn áp người biểu tình ? (Việt Hoàng)
Sau khi xảy ra các cuộc biểu tình đường phố chống lại các chế độ độc tài ở các nước như Sri Lanka, Bangdalesh, Nepal… thành công thì trên mạng xã hội của người Việt Nam đã có nhiều ý kiến khác nhau. Có người thì hy vọng Việt Nam cũng sẽ có một cuộc cách mạng như vậy, ý kiến khác thì cho rằng chuyện đó không thể xảy ra ở Việt Nam vì ngoài lực lượng công an ra còn có quân đội. Những người này (chủ yếu là dư luận viên và một số người trung thành mù quáng với Đảng cộng sản Việt Nam) tin rằng khi lực lượng công an không kiểm soát được tình hình của một cuộc biểu tình qui mô lớn như các nước nói trên thì quân đội Việt Nam sẽ tham gia đàn áp người biểu tình… Liệu điều đó có xảy ra không ?
Đầu tiên, chúng tôi muốn nhắc lại ba lập trường căn bản của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên từ khi mới thành lập:
1. Tập Hợp đấu tranh để thiết lập một chế độ ‘dân chủ đa nguyên’, một chế độ tôn trọng mọi thành phần dân tộc, tất cả mọi người đều bình đẳng và có chỗ đứng như nhau.
2. Tinh thần chủ đạo của Tập Hợp trong cuộc tranh đấu này Hòa giải và hòa hợp dân tộc. Dù bất cứ ai, thuộc bất cứ thành phần dân tộc hay lực lượng nào cũng đều là anh em, là đồng bào. Chúng ta cùng nhau chia sẻ một tương lai chung. Trong tương lai đó, nước Việt Nam là của chung tất cả mọi người.
3. Phương pháp đấu tranh là bất bạo động. Tập Hợp lên án mọi hành vi bạo lực, từ chính quyền hay từ phía người dân, trong mọi hoàn cảnh, kể cả các hành động bạo lực có lý do chính đáng.
Trong suốt 43 năm qua chúng tôi vẫn kiên định với ba lập trường trên, vì vậy chúng tôi không có ý định cổ vũ cho một cuộc cách mạng đường phố và biểu tình bạo loạn. Bài viết này chỉ phân tích vì sao quân đội các nước độc tài và kể cả Việt Nam sẽ không tham gia đàn áp người biểu tình.
Đầu tiên chúng ta đều biết nhiệm vụ của quân đội là bảo vệ đất nước, chống lại mọi âm mưu xâm lược từ bên ngoài. Công an là lực lượng giữ gìn trật tự trị an trong nước. Khi một cuộc biểu tình ôn hòa xảy ra với hàng trăm ngàn người tham gia thì lực lượng công an, với chủ lực là cảnh sát cơ động, sẽ hoàn toàn bất lực. Một nghiên cứu cho biết, chỉ cần 3,5% người dân tham gia biểu tình là có thể khiến chính quyền đương nhiệm sụp đổ.
Bây giờ chúng tôi sẽ phân tích lý do vì sao quân đội các nước độc tài như Ai Cập trước đây hay các nước Châu Á mới đây đã không tham gia vào việc đàn áp người biểu tình khiến cho chính quyền sụp đổ, các nhà độc tài phải trốn chạy khỏi đất nước. Có hai lý do :
Thứ nhất, những người lãnh đạo quân đội biết rất rõ rằng, nếu quân đội tham gia đàn áp biểu tình thì hậu quả sẽ vô cùng nghiêm trọng và thảm khốc. Máu sẽ đổ và rất nhiều người sẽ bị chết. Sau khi trật tự được thiết lập thì bất cứ chế độ mới hay cũ, cũng đều sẽ đem họ ra xử tù, mục đích là để xoa dịu sự phẫn nộ của quần chúng. Họ sẽ là những con dê tế thần.
Thứ hai, trong các chế độ độc tài thì dù những người lãnh đạo quân đội đều được các nhà độc tài bổ nhiệm nhưng họ không ưa gì nhau. Chọn lựa đứng trung lập luôn là lựa chọn sáng suốt nhất. Trách nhiệm của quân đội là chống các cuộc xâm lược từ bên ngoài, quân đội không có nhiệm vụ tham gia đàn áp người dân biểu tình. Mọi người lính từ đại tướng đến binh nhì đều có quyền từ chối mệnh lệnh của nhà độc tài nếu bị yêu cầu tham gia đàn áp người biểu tình. Bất cứ điều gì xảy ra sau đó họ cũng đều có thêm uy tín và trọng lượng khi được yêu cầu đứng ra làm trung gian cho một cuộc chuyển giao và thiết lập một chế độ mới.
Quân đội Việt Nam cũng sẽ như vậy. Dù được Đảng cộng sản Việt Nam ưu đãi nhưng họ cũng như đại đa số quần chúng đều chứng kiến những bất công và ngang trái đang xảy ra hàng ngày tại Việt Nam. Nhiều người lính xuất thân từ nông dân và người nhà của họ cũng đang là nạn nhân của chế độ. Chúng ta đều biết là quân đội và công an Việt Nam không thích nhau. Không người lính nào được phép tham gia vào các cuộc đàn áp người biểu tình. Việc đó vi phạm ngay cả với hiến pháp của Nhà nước Việt Nam.
Việc bộ trưởng quốc phòng Phan Văn Giang đang nổi lên như một người có thể thay thế Tô Lâm ở vị trí cao nhất của Đảng cộng sản Việt Nam cho thấy tất cả các phe phái trong nội bộ đảng cộng sản đều muốn dựa vào quân đội để đối trọng với phe công an của Tô Lâm. Nên biết là trước đây khoảng 6 tháng không ai chú ý đến Phan Văn Giang. Sự lộng hành và cực đoan của Tô Lâm làm cho nội bộ đảng hoảng loạn.
Khả năng Phan Văn Giang trở thành tổng bí thư trong đại hội 14 là khá lớn vì trong tình trạng hỗn loạn và chia rẽ như hiện nay thì quân đội là lựa chọn được mọi phe phái trong nội bộ đảng ủng hộ. Tuy nhiên không nên đặt nhiều hy vọng vào Phan Văn Giang vì đặc điểm chung của quân đội và công an là thi hành các mệnh lệnh thay vì đưa ra các mệnh lệnh ở tầm vĩ mô. Thành tích của Phan Văn Giang là không làm gì sai và xấu nhưng điều đó không đủ cho một nguyên thủ quốc gia. Ông Giang không hề có viễn kiến và tư tưởng chính trị. Làm chính trị khác hoàn toàn so với làm bộ trưởng quốc phòng hay bộ trưởng công an. Chính trị là thuyết phục và động viên trong khi công an thì chỉ biết đàn áp và bắt người còn quân đội thì chỉ biết làm theo lệnh của cấp trên. Quản trị đất nước khác hoàn toàn với quản lý một trại lính.
Nếu Tô Lâm tiếp tục làm tổng bí thư thì tiến trình cáo chung của Đảng cộng sản Việt Nam sẽ đến sớm hơn vì không ai đập phá đảng dữ dội như Tô Lâm. Câu nói dân gian ‘nhiệt tình cộng với dốt nát sẽ trở thành phá hoại’ hoàn toàn đúng với Tô Lâm. Ông ta nghĩ gì làm nấy và hoàn toàn không phù hợp với một người làm chính trị, dù là chính trị trong thể chế cộng sản. Kế hoạch tinh giản biên chế hay sáp nhập các tỉnh thành là những ví dụ cho sự hạn chế và thiếu hiểu biết của Tô Lâm. Hậu quả thảm khốc của các đợt lũ lụt vừa qua cho thấy sự tê liệt hoàn toàn của các cấp chính quyền sau khi sáp nhập.
Nếu Phan Văn Giang trở thành tổng bí thư đảng sau Đại hội 14 thì Đảng cộng sản Việt Nam có thể kéo dài thêm một chút thời gian, tuy nhiên kết quả sẽ không có gì khác so với Tô Lâm làm tổng bí thư. Phan Văn Giang sẽ sớm nhận sự bất lực của mình trong việc kéo dài sự tồn tại cho Đảng cộng sản Việt Nam. Việc duy nhất mà Phan Văn Giang có thể làm là nhanh chóng đối thoại với đối lập dân chủ để tiến trình dân chủ hóa đất nước được diễn ra trong hòa bình và tình anh em tìm lại.
Với người dân Việt Nam thì ‘giải pháp cộng sản’ đã hoàn toàn thất bại. Không nên trông chờ bất cứ một sự thay đổi nào từ Đảng cộng sản Việt Nam. Họ đã mất hoàn toàn lý tưởng và sự gắn kết trong nội bộ. Họ cũng đã mất hết khả năng quản trị quốc gia và lãnh đạo đất nước. Sự tê liệt của các cấp chính quyền, từ trung ương đến địa phương trong các trận lũ lụt vừa qua là một minh chứng. Việt Nam đã chín muồi cho một sự thay đổi. Người dân Việt Nam nói chung và trí thức Việt Nam nói riêng đang trông chờ một giải pháp mới, một dự án chính trị của các tổ chức chính trị dân chủ mà những người Việt ngày hôm nay cùng chấp nhận và những thế hệ mai sau có thể tự hào. Dự án chính trị Khai Sáng Kỷ Nguyên Thứ Hai của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên là một gợi ý.
Một tổ chức chính trị dân chủ đối lập có lập trường xây dựng đất nước rõ ràng hoàn toàn có khả năng buộc Đảng cộng sản Việt Nam ngồi vào bàn đàm phán để cùng chuyển hóa đất nước về dân chủ mà không cần phải biểu tình hay bạo loạn. Chỉ cần người dân ủng hộ bằng cách chia sẻ và bày tỏ sự tán thành với dự án chính trị của tổ chức đó, để tạo ra một đồng thuận chung trong xã hội là đủ.
Việt Hoàng
(01/12/2025)
