Ngoại trưởng Nhật Bản khẳng định tầm quan trọng của tự do hàng hải ở Biển Đông (RFA Tiếng Việt)

Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai, Nhật tỏ thái độ khá khiêm nhường trong chính sách đối ngoại, dù nắm giữ ngôi vị cường quốc thứ hai về kinh tế trong thời gian khá dài.

Nhưng trước thách thức từ chính sách bá quyền của Trung Quốc, cùng thái độ thiếu rõ ràng về những cam kết an ninh của chính quyền Donald Trump. Nhật đang ngày càng muốn thể hiện vai trò lớn hơn trong việc duy trì trật tự thế giới, đặc biệt là vấn đề tự do hàng hải ở Biển Đông.

Ngoại trưởng Nhật Toshimitsu Motegi (trái) gặp Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh tại nhà khách Chính phủ ở Hà Nội hôm 6/1/2020
Ngoại trưởng Nhật Toshimitsu Motegi (trái) gặp Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh tại nhà khách Chính phủ ở Hà Nội hôm 6/1/2020. AFP

Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Toshimisu Motegi và Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh hôm 6/1 đã có cuộc gặp tại Hà Nội, trong đó hai bên cùng khẳng định tầm quan trọng của việc tuân thủ luật pháp và đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông. Hãng tin Kyodo của Nhật loan tin này hôm 7/1.

Cuộc gặp diễn ra vào khi Trung Quốc đang gia tăng các hoạt động quân sự, lấn lướt các nước khác đòi chủ quyền ở khu vực Biển Đông.

Theo Bộ Ngoại giao Nhật Bản, trong cuộc gặp, hai bên cũng đồng ý sẽ hợp tác thúc đẩy một khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương mở và tự do, hợp tác với ASEAN để thúc đẩy phát triển bền vững cho khu vực.

Ngoại trưởng Motegi nhấn mạnh Nhật Bản tiếp tục duy trì lập trường đối với Trung Quốc ở Biển Đông và được sự ủng hộ của Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh.

Nhật Bản và các nước bao gồm Mỹ và Úc đã nhiều lần lên tiếng ủng hộ việc tuân thủ luật pháp quốc tế ở Biển Đông, phản đối những hành động nhằm làm thay đổi thực trạng tại vùng biển còn tranh chấp.

Trung Quốc hiện là nước đòi chủ quyền phần lớn diện tích Biển Đông với đường đứt khúc 9 đoạn mà nước này tự vẽ ra trên biển. Các nước khác cũng đòi chủ quyền tại khu vực này bao gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Indonesia và Đài Loan.

Cũng tại cuộc gặp, hai bộ trưởng đã đồng ý hợp tác hướng tới việc đưa thêm công nhân Việt Nam vào Nhật làm việc.

Tiếp theo sau cuộc gặp với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Ngoại trưởng Nhật đã ký một thỏa thuận với Chính phủ Việt Nam. Theo thỏa thuận này, phía Nhật sẽ cung cấp cho Việt Nam 110 triệu đô la vốn vay lãi suất thấp để giúp cải thiện cơ sở hệ thống thoát nước ở Vịnh Hạ Long của Việt Nam.