Ông Nguyễn Phú Trọng: 'TBT làm CT nước là giải pháp tình huống' (BBC)
Ông Trọng không phải là một người tham vọng muốn chiếm luôn ghế "chủ tịch nước", giải pháp "nhất thể hóa" cũng chỉ vì tình thế bắt buộc. ĐCSVN không còn có thể thảo luận với nhau để đưa ra các quyết định quan trọng nữa nên phải đặt cược vào ông Trọng, một trong những người lãnh đạo đảng hiếm hoi còn tin vào chủ nghĩa cộng sản. Ông Trọng quá mờ nhạt để trở thành một độc tài mạnh mẽ, ĐCSVN chỉ có thể tan rã nhanh hơn mà thôi.
Ông Nguyễn Phú Trọng nói với người
dân Hà Nội hôm 8/10 rằng việc Tổng bí thư làm Chủ tịch nước không phải
vì nhất thể hóa mà là tình huống.
Sau
nhiều đồn đoán, bình luận, từ giới quan sát và người dân trong và ngoài
nước, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam đã chính thức phát biểu về
việc được 'giới thiệu' ứng cử chức Chủ tịch nước trong buổi tiếp xúc cử
tri Hoàn Kiếm và Ba Đình, Hà Nội.
Đây là chương trình tiếp xúc cử tri trước kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIV, theo thông tin từ webisite Chinhphu.vn.
'Không phải nhất thể hóa'
Theo
đó, trong buổi nói chuyện với cử tri Hà Nội, ông Trọng cho hay việc
Tổng bí thư làm Chủ tịch nước "Không phải nhất thể hóa" mà chỉ là giải
pháp "tình huống".
"Đến bây giờ thì không phải nhất thể hoá, đây
là tình huống. Vừa rồi không may đồng chí Trần Đại Quang - nguyên Chủ
tịch nước mất đi, rất đột ngột, mặc dù bệnh hiểm nghèo đã được chữa trị
cả năm nay."
"Khuyết chức danh Chủ tịch nước, phải có người làm
thay; Bộ Chính trị, Trung ương chuẩn bị nhiều phương án, quá trình thảo
luận rất dân chủ, rất trách nhiệm và nhất trí cao giới thiệu Tổng Bí thư
để Quốc hội bầu Chủ tịch nước. Đây là ý kiến của Trung ương còn ra Quốc
hội sẽ bầu," Tổng Bí thư nói, theo trang chính thức của Đảng Cộng sản
Việt Nam.
Ông Trọng cho hay "không nên nói là Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước, nói tắt thì được nhưng không đúng nghĩa".
Tổng
Bí thư giải thích: "Đây là hai cơ chế khác nhau, hai cơ quan khác nhau,
không thiên vai nào chính vai nào phụ thì sẽ không chuẩn; đồng thời
cũng không nói nhất thể hoá, nôm na thì đây là bầu cho một người để làm
hai công việc này."
'Cử tri cả nước phấn khởi'
Các cử tri Hà Nội hết sức đồng tình với lựa chọn của
Ban Chấp hành Trung ương khi tiến cử ông Trọng làm Chủ tịch nước, theo
tường thuật của báo Việt Nam.
"Tôi và cử tri cả nước rất phấn khởi
trước thành công của hội nghị Trung ương 8. Đây là hội nghị lịch sử thể
hiện sự tin tưởng của toàn Đảng, toàn dân trước sự lựa chọn sáng suốt
của Ban Chấp hành Trung ương khi tiến cử Tổng bí thư để Qquốc Hội bầu
làm Chủ tịch nước."
"Ban Chấp hành Trung ương đã giới thiệu Tổng
bí thư là người có đủ đức tài, xứng đáng vào vị trí cực kỳ quan trọng,
xứng tầm quốc gia và quốc tế. Dân tuyệt đối tin tưởng, đồng tình ủng
hộ...," cử tri Lê Đức Hạnh, phường Kim Mã, Ba Đình được dẫn lời trên báo
Việt Nam.
Về tỷ lệ 100% phiếu bầu tại Hội nghị Trung ương 8 cho
vấn đề này, Chủ tịch UBND TP Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung cho hay đó là
do vấn đề này đã được đặt ra từ lâu chứ không phải giờ mới nói tới, theo
tường thuật của Vietnamnet.
Ông Chung cũng nói việc này "phù hợp
với cải cách thể chế, có lợi cho Đảng, đất nước, cho quá trình đối ngoại
và vị thế của chúng ta trên trường quốc tế".
Ông Chung chỉ lo lắng là nếu đảm nhiệm cả vị trí Chủ tịch nước thì Tổng bí thư Trọng sẽ phải 'gánh vác trọng trách nặng nề hơn'.
Có sát nhập hai văn phòng?
Việc
có sát nhập văn phòng Chủ tịch nước và văn phòng Trung ương Đảng [nơi
có văn phòng Tổng bí thư] hay không, sau khi ông Trọng lên làm Chủ tịch
nước, dường như chưa có sự thống nhất.
Trước đó, trả lời truyền
thông Việt Nam, ông Lê Quang Vĩnh, Phó chánh Văn phòng Trung ương Đảng
nói "vấn đề sáp nhập hai văn phòng không được đặt ra, Văn phòng Chủ tịch
nước và Văn phòng Trung Đảng vẫn riêng biệt", theo Vietnamnet.
Ông
Vĩnh lý giải rằng văn phòng Trung ương Đảng là cơ quan tham mưu, giúp
việc cho Bộ Chính trị trong tổ chức, điều hành công việc lãnh đạo của
Đảng.
"Còn Văn phòng Chủ tịch nước là một chế định trong tổ chức
nhà nước, giúp việc cho cả Chủ tịch nước và Phó Chủ tịch nước. Chủ tịch
nước là một pháp nhân, đồng thời là một thể nhân, vừa là cơ quan, vừa là
một người," ông Vĩnh nói,
Tuy nhiên, ông Vũ Văn Phúc, Phó chủ
tịch Hội đồng khoa học các cơ quan Đảng TƯ thì lại cho hay một trong
những ưu điểm của việc Tổng bí thư làm Chủ tịch nước là sát nhập được
hai văn phòng:
"Việc thống nhất chức danh sẽ thống nhất được Văn
phòng Tổng bí thư và Văn phòng Chủ tịch nước thành một cơ quan, thành
một bộ máy giúp việc chứ không phải hai. Như vậy giảm được một đầu mối,
biên chế cán bộ sẽ giảm đi", ông Phúc nói trên một bài báo hôm 5/10 cũng
trên Vietnamnet.
Quốc tế nói gì?
Chuyên
gia về Việt Nam, Giáo sư Carl Thayer từ Đại học New South Wales cũng có
chung quan điểm rằng việc ông Trọng lên làm Chủ tịch nước là 'giải pháp
tình thế'.
Mới đây nhất, trả lời phỏng vấn trên trang DW,
ông Carl Thayer trả lời: "Tôi cho rằng đây là một sự sắp xếp mang tính
tình thế. Ông Trọng ban đầu lưỡng lự khi nắm cả hai vị trí, cho thấy có
thể đây không phải là chuyện thâu tóm quyền lực. Quyết định này được
thực hiện vì những lý do thực tế."
Trong khi đó, trên Asia Times,
tác giả David Hutt cũng đặt câu hỏi vì sao ông Trọng dường như đã thay
đổi suy nghĩ. Bởi trước đây ông Trọng từng tỏ ý lo ngại về quyền lực tập
trung không thể kiểm soát.
Ông David Hutt đưa ra hai tình huống.
Một là ông Trọng muốn tăng cường quyền lực chính trị cho bản thân. Hai
là việc kết hợp hai chức danh này sẽ mang lại sự ổn định hơn vào thời
điểm Đảng Cộng sản và xã hội Việt Nam đang thay đổi nhanh chóng.