Asia Times: Mọi quyền lực ở Việt Nam vào tay ông Trọng (Thanh Phương)
Một khúc quanh nguy hiểm đang chờ đón ĐCSVN ở phía trước khi hội nghị TW 8 quyết định để ông Trọng nắm luôn chức Chủ tịch nước. Trên cương vị mới này và với quyền lực tuyệt đối như vậy, kế hoạch "cho củi vào lò để củi xanh củi khô đều phải cháy" sẽ tăng tốc ngoạn mục. Ngay cả các Ủy viên Bộ chính trị cũng không nằm ngoài vùng cấm. Chính trường VN sẽ nổi sóng trong thời gian sắp tới.
Tổng bí thư đảng Nguyễn Phú Trọng sẽ kiêm nhiệm chức chủ tịch nước, một sự củng cố quyền lực chưa từng có, đưa ông trở thành một Tập Cận Bình của Việt Nam. Đó là nhận định chung của Asia Times trong một bài viết đăng trên mạng ngày 04/10/2018.
Tổng bí thư đảng Nguyễn Phú Trọng sẽ kiêm nhiệm chức chủ tịch nước, một sự củng cố quyền lực chưa từng có, đưa ông trở thành một Tập Cận Bình của Việt Nam. Đó là nhận định chung của Asia Times trong một bài viết đăng trên mạng ngày 04/10/2018.
Sau
khi ông Trần Đại Quang qua đời ngày 21/09, đã có nhiều lời đồn đoán về
việc thay thế ông sẽ có ảnh hưởng như thế nào đến chính trị Việt Nam.
Nhưng mọi đồn đoán đó đã chấm dứt vào tối 03/10, khi Ban Chấp hành Trung
ương Đảng đã nhất trí quyết định người thay thế ông Quang sẽ là tổng bí
thư Nguyễn Phú Trọng, vốn đã là nhân vật có thế lực nhất ở Việt Nam
hiện nay.
Quốc Hội sẽ chính thức bầu chủ tịch nước
trong tháng này, nhưng do không có ứng cử viên nào khác và do Quốc Hội
chỉ là một cơ quan làm theo lệnh ở trên, cho nên gần như chắc chắn ông
Trọng sẽ nắm chức chủ tịch nước.
Theo Asia Times,
quyết định của Trung ương đảng sẽ có ảnh hưởng rất lớn. Trong nhiều thập
niên qua, quyền lực chính trị ở Việt Nam được chia ra giữa bốn vị trí
lãnh đạo, mỗi người kiểm soát một « khu vực » khác nhau trong một chế độ độc đảng.
Ông
Trọng, trên thực tế là lãnh đạo số một ở Việt Nam, vốn đã kiểm soát
Đảng Cộng Sản và các cơ chế ra quyết định của đảng. Thủ tướng thì lãnh
đạo chính phủ dân sự, còn chủ tịch nước, với tư cách nguyên thủ quốc
gia, nắm vai trò tổng tư lệnh tối cao của quân đội, là người đại diện
Việt Nam viếng thăm các nước và trên lý thuyết là người bổ nhiệm thủ
tướng. Trong khi đó, chủ tịch Quốc Hội là người kiểm soát cơ quan lập
pháp.
Do
tất cả các nhân vật đó đều nằm trong Bộ Chính trị, cho nên với cơ cấu
lãnh đạo kiểu như vậy, mọi quyết định đều được đưa ra theo nguyên tắc
đồng thuận và quan trọng hơn cả là nó ngăn chận việc thâu tóm quá nhiều
quyền lực vào tay một người.
Theo Asia Times, nhiều
người trong đảng tin rằng việc cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thâu tóm
quá nhiều quyền lực cá nhân chính là một trong những nguyên nhân khiến
ông bị mất chức trong kỳ Đại hội Đảng 2016.
Nay Việt
Nam có vẻ như đi theo hướng giống Trung Quốc, như vậy là cơ chế lấy
quyết định dựa trên đồng thuận có thể sắp chấm dứt. Bên cạnh những quyền
hành với tư cách tổng bí thư đảng, mà ông đã củng cố rất nhiều kể từ
tháng 01/2016, ông Nguyễn Phú Trọng sắp tới đây sẽ nắm luôn các quyền
của chủ tịch nước : đình chỉ các luật do thủ tướng đưa ra, sửa đổi Hiến
pháp, đề nghị cách chức các quan chức cao cấp và giữ vai trò tổng tư
lệnh tối cao của quân đội. Như vậy, ông Trọng sẽ là nhân vật có quyền
lực mạnh nhất ở Việt Nam kể từ thời Lê Duẩn, tổng bí thư đảng từ 1960
đến 1986.
Theo Asia Times, hiện chưa rõ là các đảng
viên sẽ phản ứng như thế nào về quyết định bất ngờ nói trên, nhưng một
điều chắc chắn điều này sẽ gây rạn nứt trong hàng ngũ lãnh đạo đảng.
Theo lời giáo sư Carl Thayer, một chuyên gia về Việt Nam, đại học New
South Wales, kể từ khi ông Trần Đại Quang được chẩn đoán là đang ở giai
đoạn cuối của căn bệnh, ông Trọng đã bắt đầu vận động để được nắm giữ cả
hai chức vụ. Điều trớ trêu là, khi vấn đề sát nhập hai chức vụ được đưa
ra thảo luận trong đảng cách đây một thập niên, chính ông Trọng đã bày
tỏ quan ngại về nguy cơ củng cố quyền lực không kiểm soát được, theo
tiết lộ của nhà nghiên cứu Nguyễn Kiến Giang, Viện Nghiên cứu Kinh tế và
Chính sách, Đại học Quốc gia Việt Nam.
Cũng hiện chưa
rõ là việc ông Trọng kiêm nhiệm chức chủ tịch nước là mang tính tạm
thời, hay là Việt Nam sẽ phải sửa đổi Hiến Pháp để việc sát nhập hai
chức vụ sẽ là vĩnh viễn. Theo Asia Times, có thể là do thiếu các ứng
viên hội đủ tiêu chuẩn, việc sát nhập hai chức vụ chỉ là biện pháp tạm
thời trong khi chờ Đại hội Đảng lần tới.
Nhưng với
việc nắm rất nhiều quyền lực trong hai năm tới, không có gì bảo đảm là
ông Trọng sẽ tuân thủ các quy định của đảng về giới hạn nhiệm kỳ. Hiện
nay, theo quy định, tổng bí thư đảng không thể nắm quyền quá 2 nhiệm kỳ,
cho nên ông Trọng trên nguyên tắc sẽ phải rút lui vào năm 2021. Tuy
nhiên, có thêm quyền trong tay, có thể là ông sẽ sửa đổi quy định về
giới hạn nhiệm kỳ, để có thể tiếp tục ra ứng cử tổng bí thư cũng như chủ
tịch nước, để thật sự trở thành một Tập Cận Bình ở Việt Nam.
RFI