Nguyên thủ (Trần Đại Quang) và nhân tâm (Trân Văn)
Cái chết của ông Trần Đại Quang vẫn được dư luận tiếp tục quan tâm và mổ xẻ. Muốn hay không thì ông Quang là người lãnh đạo, có ảnh hưởng lên cuộc sống của hàng triệu người dân nên ông phải chịu búa rìu của dư luận, từ lúc sống cho đến lúc chết và thậm chí là nhiều năm sau đó nữa.
Ông Trần Đại Quang – Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt
Nam – đã chết. Phản ứng của những người sử dụng mạng xã hội tại Việt
Nam trước cái chết của nguyên thủ có rất nhiều điều đáng phải bận tâm…
Bên cạnh những người chung một nhận xét - cuối cùng, ông Quang cũng
chết và lần này là chết thật - một số facebooker như Thu Ngoc Dinh đã hệ
thống những thông tin có liên quan đến tình trạng sức khỏe – hoạt động
của ông Quang trong giai đoạn cuối đời để ai cũng thấy, tuy là người
đứng đầu Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, ông Quang vẫn không được yên thân cho tới lúc chết…
… Tháng 7 năm ngoái, người sử dụng mạng xã hội Việt Nam chuyển cho
nhau thông tin, sức khỏe ông Quang sa sút tới mức phải sang Nhật xin
chữa trị. Tuy chỉ là tin đồn song nhiều người cho rằng tin đồn ấy khả
tín vì ông Quang vắng mặt trong nhiều sự kiện quan trọng mang tầm vóc
quốc gia.
Cho dù ông Quang là Ủy viên Bộ Chính trị Đảng CSVN, Chủ tịch Nhà
nước, song hệ thống chính trị, hệ thống công quyền và cả hệ thống truyền
thông chính thức cùng im lặng trước tin đồn ấy. Thế rồi ông Quang xuất
hiện trở lại như một cách phủ nhận những đồn đoán không hay về sức khỏe
của ông, đồng thời cũng là để chứng tỏ ông vẫn đủ khả năng đảm trách vai
trò Chủ tịch Nhà nước.
Tin ông Quang phải sang Nhật xin chữa trị thêm vài lần nữa tiếp tục
rộ lên trên mạng xã hội. Ông Quang lại tiếp tục vắng mặt trong nhiều sự
kiện quan trọng mang tầm vóc quốc gia, rồi lại tái xuất hiện… Một số cá
nhân, một số diễn đàn điện tử, kể cả một số cơ quan truyền thông chính
thức bắt đầu phản pháo, xác định những thông tin về sức khỏe của ông
Quang, những ý kiến về việc ông Quang nên nghỉ ngơi hoặc cần phải cắt
đặt người khác thay ông Quang trong Bộ Chính trị Đảng CSVN, làm Chủ tịch
Nhà nước,… là bịa đặt, ác ý, thậm chí là “luận điệu của các thế lực thù
địch, phản động”…
Thế nhưng thiên hạ vẫn tin, tin đồn về sức khỏe của ông Quang chính
xác. Lý do, rõ ràng ông Quang tiều tụy hơn nhiều so với trước, sắc diện
càng lúc càng nhợt nhạt.
Đầu tháng 9, song song với tin đồn sức khỏe ông Quang đã đến giai
đoạn nguy kịch là hình ảnh, thông tin ông Quang dự khai giảng năm học
mới ở trường Trung học phổ thông Chu Văn An (Hà Nội), chủ trì một phiên
họp của Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp, tiếp ông Chu Cường – Chánh án Tòa
Tối cao của Trung Quốc... Thậm chí, cuối ngày 20 tháng 9, hệ thống
truyền thông chính thức còn đăng thư ông Quang gửi “các cháu thiếu niên,
nhi đồng trên cả nước” nhân dịp Tết Trung thu 2018, dặn dò các cháu “thực hiện thật tốt 5 điều Bác Hồ dạy”.
Trưa ngày 21 tháng 9, chưa đầy một ngày sau khi thư ông Quang gửi
“các cháu thiếu niên, nhi đồng trên cả nước” được hệ thống truyền thông
chính thức công bố, cũng hệ thống truyền thông chính thức loan báo, ông
Quang đã qua đời lúc 10 giờ 5 phút ngày 21 tháng 9, do “mắc bệnh hiểm
nghèo”, dẫu được “các giáo sư, bác sỹ trong và ngoài nước hết lòng cứu
chữa, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm, tạo điều
kiện nhưng đã không qua khỏi”.
Một vài facebooker xem chuyện ông Quang, tuy “mắc bệnh hiểm nghèo”
vẫn phải biểu diễn “còn đủ sức khỏe để phục vụ” là bằng chứng về sự táng
tận lương tâm của giới lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền
tại Việt Nam, song có lẽ cũng cần cân nhắc: Vài năm gần đây, qua
Internet, người ta không chỉ thấy nhiều thông tin mà còn được xem nhiều
hình ảnh được trưng ra như những bằng chứng, chứng minh, Đại tướng Trần
Đại Quang, Bộ trưởng Công an đã gian lận tuổi (xin xác nhận sinh năm
1956 chứ không phải sinh năm 1950 như đủ loại giấy tờ tùy thân đã ghi
nhận) để không phải về hưu và được phân công làm Chủ tịch Nhà nước. Theo
sau scandal loại này, giới lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công
quyền tại Việt Nam phải ban hành hướng dẫn, trong tương lai sẽ xác định
tuổi theo các giấy tờ tùy thân, không chấp nhận cách tính lại tuổi bằng
văn bản của các cơ quan hành chính... Nếu thật sự ông Quang muốn nghỉ
ngơi, Bộ Chính trị có thể giữ ông lại làm Ủy viên? Nhà nước Cộng hòa Xã
hội chủ nghĩa Việt Nam có thể giữ ông lại làm Chủ tịch?
***
Dư luận râm ran về sức khỏe, về trách nhiệm của ông Quang đối với các
sai phạm nghiêm trọng xảy ra tại Bộ Công an thời ông còn làm Bộ trưởng
bộ này đã tạo ra một tiền lệ mà một số facebooker như Nguyễn Thiện nhận
định: Lần đầu tiên, một nhân vật quan trọng chết mà chỉ hơn một giờ sau là báo chí đưa tin. Tuy nhiên cả hệ thống truyền thông chính thức ở Việt Nam, hệ thống truyền thông ngoại quốc lẫn dân chúng không ai biết ông Quang mắc bệnh gì, từ khi nào?
Dẫu “nghĩa tử là nghĩa tận”, ông Quang là Ủy viên Bộ Chính trị Đảng
CSVN, Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhưng có thể
tìm thấy trên các diễn đàn điện tử, mạng xã hội rất nhiều những ý kiến,
nhận định, đại loại như Nhật Tinh Ngao: Chết đúng quy trình, không thì
đến Hội nghị Trung ương 8 sẽ bị kỷ luật, rồi khởi tố, nhục hơn con trùng trục.
Nguyen Dan: Lâu rồi chưa có quốc tang, giờ làm cái quốc tang cho vui.
Song nếu có quốc tang thì phải dẹp các hoạt động vui chơi giải trí trong
khi hai ngày nữa đã là trung thu rồi. Bác ơi, bác đi chi giờ nghiệt
vậy, cướp cả niềm vui của các cháu, phải chi bác sống ngoắc ngoải thêm
chục năm nữa với đồng bào thì có phải các cháu vui hơn không.
Tương tự, Nguyen Thanh Nha tâm sự: Chỉ đau bao tử thôi mà viết câu “Các
em hãy đến bên anh” không nổi! Song có người bệnh nặng suốt một thời
gian dài, sáng hôm sau chết mà ngày hôm trước vẫn viết xong lá thư chúc Tết Trung thu cho thiếu nhi.
Xu hướng đó của mạng xã hội, diễn đàn điện tử khiến Truong Thanh Le
khuyến cáo theo kiểu bỡn cợt: Anh em chơi facebook, có ai tiếc thương
ông gì mới chết thì lên tiếng đi, đừng để thiên hạ xem facebook rồi nghĩ
dân Việt quái dị, nguyên thủ chết mà vỗ tay ăn mừng chớ. Cũng theo khynh hướng này, Nguyễn Đức Long nhận xét: Sống, cống hiến cho cách mạng. Chết, cống hiến cho nhân dân. Hôm nay nhiều người vui vẻ ghi nhận công trạng của anh. Tịnh Văn Võ thì “Chúc cả nước ba ngày quốc tang vui vẻ”. Không ít người hẹn nhau ăn nhậu nhân dịp quốc tang và mong có thêm thật nhiều quốc tang!
Từ những diễn biến như đã kể trên mạng xã hội và các diễn đàn điện
tử, Pham Nguyen Truong nhắc nhở: Toàn đảng và từng đảng viên hãy nhìn
phản ứng trước cái chết của Trần Đại Quang mà điều chỉnh ngay lập tức cách hành xử thì may ra mới kịp.
Pham Doan Trang cảnh báo: Khi trở thành lãnh đạo cao cấp của chính thể
cộng sản, hãy cố gắng ý thức, việc “lên” được ghế cao là do mình chọn
phe đúng, chạy chọt giỏi, được cấp cao hơn nữa ưu ái, nói theo kiểu tâm
linh thì do mồ mả gia tộc mình phát, chứ không phải do năng lực của mình
và do dân có cơ hội lựa chọn mình trực tiếp hoặc gián tiếp. Quan nhất
thời, dân vạn đại. Đảng phái cũng chỉ là một tổ chức, không quang vinh
muôn năm được. Thành ra hãy cố mà ăn ở cho phải đạo, sao cho tới lúc
chết còn có người chạnh lòng, hay cao hơn là khen ngợi thành tựu, công
trạng của mình khi còn sống. Đừng để bị bêu riếu như là kiến trúc sư của
những chiến dịch “cải cách ruộng đất”, “cải tạo tư sản”, bịt miệng văn
nghệ sĩ, đánh phá mạng Internet, hay là tác giả chính của những đạo luật như An ninh mạng.
VOA