Huỷ chiếu lại phim Mẹ Nấm vì VN yêu cầu (BBC)
Tôi
đã xây dựng chuyện phim theo hướng câu chuyện của một gia đình tù nhân
lương tâm tại Việt Nam. Nhưng với cái nhìn chính trị hóa mọi thứ của nhà
cầm quyền Việt Nam, thì dường như bất cứ ấn phẩm nào liên quan đến các
nhà hoạt động nhân quyền, đến tù nhân lương tâm đều bị xem là ấn phẩm
tuyên truyền chống nhà nước.
Bốn giờ đồng hồ trước buổi
chiếu phim, Câu lạc bộ Phóng viên Nước ngoài của Thái Lan (Foreign
Correspondents Club of Thailand - FCCT) gửi điện thư cho các thành
viên:
"Vì khiếu nại của Tòa Đại sứ Việt Nam, chương trình chiếu
lại cuốn phim 'When Mother's Away' tối nay đã bị hủy bỏ. Bức thư yêu cầu
huỷ bỏ này được Trạm cảnh sát Lumpini, Bangkok, gửi đến cho chúng tôi
sáng nay, theo sau là chuyến viếng thăm câu lạc bộ FCCT của một đại tá
cảnh sát từ Đơn vị Đặc biệt. Dường như Bộ Ngoại giao Thái không được
tư vấn về quyết định này."
"Chúng tôi rất tiếc vì bất kỳ sự bất tiện nào đối với những quý vị dự định tham dự."
'Từng xảy ra'
Tiếp xúc với BBC Tiếng Việt, đại diện, xin được dấu tên, của FCCT cho xem lá thư do Trạm cảnh sát Lumpini gửi đến. Thư viết:
"Câu
lạc bộ FCCT dự tính cho chiếu cuốn phim 'Mẹ Vắng Nhà' ngày 4/7 về
Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, người đang bị giam cầm với án tù 10 năm vì tội
tuyên truyền chống nhà nước. Chúng tôi yêu cầu quý vị không chiếu cuốn
phim này, bởi vì Thái Lan và Việt Nam có thoả thuận là nước này sẽ
không cho phép cá nhân hay tổ chức có những sinh hoạt đi ngược lại lợi
ích chính trị của nước kia."
Lý do FCCT muốn chiếu lại cuốn phim
là vì hệ thống tàu điện trên cao (BTS SkyTrain) tuần trước bị hỏng,
nên một số người không thể tham dự buổi trình diễn đầu tiên của phim.
Về
lệnh hủy chiếu phim, đại diện của FCCT nhận định:"Thật tình mà nói,
cảnh sát chỉ làm theo lệnh trên thôi. Chúng tôi biết lệnh này không
phải của bộ ngoại giao. Họ nói không biết gì về việc này cả. Lệnh này
đến từ National Council Peace and Order (NCPO), chính quyền đương thời
của Thái."
"Chuyện này trước đây đã từng xẩy ra. Toà Đại sứ Việt Nam họ theo dõi rất kỹ sinh hoạt của chúng tôi." Vị đại diện nói thêm.
Từ Việt Nam, ông Clay Phạm, đạo diễn cuốn phim nói với BBC sau khi biết tin buổi chiếu phim bị huỷ bỏ:
"Tôi biết nhà cầm quyền Việt Nam đang phản ứng rất mạnh về bộ phim "Mẹ Vắng Nhà", dù phim không có khuynh hướng chính trị.
Tôi
đã xây dựng chuyện phim theo hướng câu chuyện của một gia đình tù nhân
lương tâm tại Việt Nam. Nhưng với cái nhìn chính trị hóa mọi thứ của nhà
cầm quyền Việt Nam, thì dường như bất cứ ấn phẩm nào liên quan đến các
nhà hoạt động nhân quyền, đến tù nhân lương tâm đều bị xem là ấn phẩm
tuyên truyền chống nhà nước.
Hiện tại tôi đang sống tại Việt Nam.
Tôi sợ rằng sau khi tìm cách khống chế sự lên tiếng của truyền thông
quốc tế, nhà cầm quyền Việt Nam sẽ tìm cách đàn áp bản thân tôi cũng như
gia đình Blogger Mẹ Nấm - Nguyễn Ngọc Như Quỳnh."
Tôi hy vọng
rằng truyền thông quốc tế và những tổ chức quan tâm đến nhân quyền sẽ
can thiệp và tìm cách đưa bộ phim "Mẹ Vắng Nhà" ra công chiếu rộng rãi,
để nhiều người hiểu hơn về những sự thật đã bị che giấu quá lâu tại Việt
Nam; đó cũng là một cách góp phần bảo vệ tôi và gia đình Mẹ Nấm."
Ông Trịnh Hội, đại diện tổ chức VOICE, hiện đang ở Bangkok, nói với BBC:
"Tôi
không ngạc nhiên khi nhà nước Việt Nam đã thành công trong việc cấm
chiếu bộ phim tài liệu Mẹ Vắng Nhà mặc dù bộ phim này chỉ nói lên hoàn
cảnh gia đình của Quỳnh từ lúc Quỳnh bị bắt và xử án 10 năm tù, để lại
nhà một mẹ già và hai đứa con thơ."
"Điều này cho chúng ta thấy
rằng nhà cầm quyền rất sợ nhiều người biết được sự thật bất kể là ở
trong hay ngoài nước. Và cũng vì lý do đó mà VOICE sẽ tiếp tục đưa sự
thật ra ánh sáng thông qua câu chuyện của Mẹ Nấm và bộ phim tài liệu Mẹ
Vắng Nhà. Trong thời gian sắp tới, cá nhân tôi sẽ đại diện cho VOICE đem
trình chiếu bộ phim này trên toàn thế giới."
Nói với BBC từ Khánh
Hòa, bà Tuyết Lan cho hay khi nghe tin bà thấy "thật bất ngờ và lo
lắng", nhưng "bản thân tôi cũng chưa được xem phim, chỉ biết qua khúc
phim giới thiệu.
Blogger Ṃẹ Nấm
Blogger Mẹ
Nấm bị tuyên án 10 năm tù năm 2017 theo Điều 88, tội "Tuyên truyền
chống phá nhà nước". Trước đó, blogger này tham gia vào các hoạt động
biểu tình phản đối Formosa, đòi chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa cho Việt
Nam.
Trong tháng 6/2018, blogger Mẹ Nấm đoạt giải Tự do Báo chí Quốc tế của Ủy Ban Bảo Vệ Ký Giả và được đề cử giải Nobel Hòa Bình.
Năm 2010, blogger Mẹ Nấm đoạt giải Hellman/Hammett của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền.
Năm 2015, blogger Mẹ Nấm đoạt giải Người Bảo vệ Quyền Dân sự của tổ chức Civil Rights Defenders.
Năm 2017 blogger Mẹ Nấm được giải Phụ nữ Dũng cảm Quốc tế của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.