Võ Văn Thưởng bàn về chủ nghĩa dân túy: ngụy biện hay dối trá ?

“Dối trá và lừa lọc là hành động của kẻ ngu xuẩn, là những kẻ không có đủ trí óc để trung thực.” Benjamin Franklin

Người Việt thường dùng câu thành ngữ "Lo bò trắng răng" hoặc "Lo bò trống răng" để nhắc nhở người khác đừng lo lắng chuyện hảo huyền, viễn vông không có khả năng xảy ra. Nay tôi cũng mượn câu thành ngữ này để trấn an trưởng ban tuyên giáo trung ương Võ Văn Thưởng về nỗi lo "chủ nghĩa dân túy" sẽ "xuất hiện ở Việt Nam."

Tôi không nhịn được cười khi bắt gặp sự hoang tưởng pha lẫn với ấu trĩ trong bài "Chủ nghĩa dân túy và những cảnh báo đối với Việt Nam" của Võ Văn Thưởng, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương. Thú thực, tôi không có ý định đọc bài này bởi phản xạ hình thành sau gần 20 năm bị tẩy não: “không quan tâm” các bài viết sặc mùi tuyên truyền dối trá của ban tuyên giáo. Tôi nghĩ không chỉ riêng tôi mà còn rất nhiều anh chị khác nữa cũng chọn thái độ mặc kệ và khinh bỉ khi nhìn thấy những bài viết mị dân của ban tuyên giáo. Bản chất dối trá và bịp bợm của chế độ đã bị vạch trần sau hơn 70 năm đảng cộng sản độc tài lãnh đạo đất nước. Tuy nhiên, tôi tự thuyết phục mình hãy kiên nhẫn đọc lướt qua bài của Thưởng, để xem kiến thức cũng như trình độ lý luận của trưởng ban tuyên giáo tầm cỡ đến đâu. 

Võ Văn Thưởng viết “Chủ nghĩa dân túy và những cảnh báo đối với Việt Nam” là nhằm “phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn các biểu hiện dân túy ở nước ta hiện nay”. Tuy nhiên, tôi thiết nghĩ động cơ chính của Thưởng không phải như thế, nhưng là “vạch áo cho người xem lưng”, cốt để mọi người thấy được sự dối trá và lừa bịp của ban tuyên giáo. Vì sao tôi lại nghĩ như thế ?

Thưa, bởi chính Võ Văn Thưởng đã tự tố cáo và phơi bày điều đó. Võ Văn Thưởng trích dẫn nhận xét của các nhà phân tích chính trị rằng: “Có một cơ hội rất thực rằng sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy có thể trở thành hiện tượng chính trị quyết định trong thập kỷ tới, không chỉ ở Mỹ hay châu Âu mà ở khắp các nền dân chủ phát triển.” Sau đó, Võ Văn Thưởng kết luận: “Liệu chủ nghĩa dân túy có xuất hiện ở Việt Nam khi mà trên thế giới nguy cơ của nó đang hiện hữu và có xu hướng mở rộng? Câu trả lời là: Không có gì là không thể.” 

Rõ ràng, Võ Văn Thưởng đã tự vạch trần sự ấu trĩ, ngụy biện và bản chất dối trá của ban tuyên giáo và chính bản thân mình bằng những lập luận trên. 

Thứ nhất, Võ Văn Thưởng hoặc không hiểu thế nào là chủ nghĩa dân túy hoặc “mập mờ, đánh lận con đen.” Từ “chủ nghĩa dân túy” - populism bắt nguồn từ chữ Latin "populus", có nghĩa là "nhân dân", và có sự liên hệ chặt chẽ với thể chế dân chủ. Các nhà khoa học chính trị đã đồng thuận với nhau rằng nơi đâu có dân chủ, thì ở đó có thể sẽ có chủ nghĩa dân túy. 

Chủ nghĩa dân túy (populism) giản dị là một khuynh hướng chính trị, trong đó các nguyên thủ quốc gia thường tấn công các định chế và chuẩn mực dân chủ, bao gồm tấn công tự do báo chí, độc lập tư pháp và mị dân rằng hệ thống chính trị hiện tại yếu kém, thiếu minh bạch và các chính trị gia quyền thế (the elites) đã bỏ quên nhân dân (the people) để họ phải sống trong thất vọng và kinh tế khó khăn. Và chỉ có những lãnh đạo mạnh mẽ (strongman) như họ mới có thể giải thoát người dân khỏi thực trạng chính trị tệ hại này. Sở dĩ mà người dân ở các quốc gia dân chủ đang nỗ lực tố cáo và lên án sự nguy hiểm của chủ nghĩa dân túy là vì họ quý trọng dân chủ và muốn bảo vệ dân chủ khỏi sự độc hại và mị dân của các nhà lãnh đạo dân túy.

Hoặc Võ Văn Thưởng đang bị hoang tưởng hoặc trí nhớ suy giảm nghiêm trọng khi quên rằng Việt Nam vẫn đang là một đất nước độc đảng, nghĩa là ngoài đảng cộng sản ra, không một tổ chức chính trị đối lập nào được phép hình thành và hoạt động. Trong khi, chủ nghĩa dân túy chỉ có thể trỗi dậy ở những quốc gia đã thiết lập và vận hành thể chế dân chủ, thì Việt Nam – một đất nước độc tài toàn trị, có gì để lo ngại với chủ nghĩa dân túy ? 

Sự xuất hiện và trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy thường gắn liền với khủng hoảng của hệ thống dân chủ và sự bất mãn đối với những nhà lãnh đạo được bầu chọn: người dân cảm thấy lợi ích của họ đã bị tầng lớp quyền thế bỏ rơi. Còn chủ nghĩa cộng sản ở Việt Nam thì sao? Từ lúc nắm quyền năm 1945 cho đến nay, đảng cộng sản chưa một lần đặt lợi ích dân tộc lên trên sự tồn vong của chế độ. Đảng cộng sản – một tổ chức không có tính chính đáng, thiếu tính chính danh, lại càng không chính nghĩa – xem đại đa số người dân là nô lệ, phục tùng cho quyền lợi của chế độ, thì còn ác độc và vô đạo đức hơn lãnh đạo dân túy. Thật nực cười và không khỏi tức giận khi nghe một băng cướp vừa giết người không gớm tay, vừa “nói láo như vẹm” (lãnh đạo cộng sản) lên giọng phê bình những kẻ đang tập tành dối trá (lãnh đạo dân túy). 

Thứ hai, nếu xét về mức độ nguy hiểm, khủng khiếp và kinh hoàng có thể gây ra với một quốc gia, thì chủ nghĩa dân túy chẳng là gì so với chủ nghĩa cộng sản, được đánh giá là thứ chủ nghĩa độc ác và dã man nhất trong lịch sử nhân loại. Chủ nghĩa dân túy chỉ là một tên trộm đang tập tành lừa lọc để chiếm đoạt niềm tin của người dân; trong khi chủ nghĩa cộng sản đã được chứng thực là một băng đảng tàn bạo chuyên thảm sát hàng loạt và lừa bịp, nhằm đe dọa người dân, làm tê liệt sự kháng cự, và cướp đoạt những quyền tự do tối thiểu nhất của con người. 

Thế kỉ đẫm máu của chủ nghĩa cộng sản đã giết chết hơn 65 triệu người ở Trung Quốc, hơn 20 triệu người ở Liên bang Soviet, khoảng 2 triệu người ở Bắc Hàn, hơn 1 triệu người ở Việt Nam, hàng trăm ngàn người ở Cuba, và ít nhất 1.5 triệu người ở Campuchia. Chưa dừng lại ở đó, chế độ cộng sản sử dụng mọi thủ đoạn đê hèn của bạo lực và bịp bợm để cưỡng ép người dân thành nô lệ. Những nước tôn thờ chủ nghĩa cộng sản như, Liên bang Soviet, Cuba, Trung Quốc, Bắc Hàn và Việt Nam đều chia sẽ những mẫu số chung : đói nghèo, khóc than, tha hóa đạo đức, vô pháp và đầy dẫy bất công. 

Thế giới lên án sự tàn ác của chủ nghĩa phát xít Đức của Hitler vì đã tàn sát dã man hàng triệu người Do Thái. Trong thực tế, Đức quốc xã của Hitler thảm sát người Do Thái và rất ít giết hại chính người Đức vì sự căm thù, có phần sợ hãi của Hitler đối với người Do Thái. Ngược lại, các lãnh đạo cộng sản thì lại tàn sát chủ yếu là đồng bào của chính đất nước mình chỉ bởi vì dám bày tỏ thái độ khinh ghét chủ nghĩa cộng sản. Rõ ràng, không một thứ chủ nghĩa nào vượt qua chủ nghĩa cộng sản về mức độ man rợ và tàn ác.

Cuối cùng, một đặc điểm gần giống nhứt giữa chủ nghĩa dân túy và chủ nghĩa cộng sản đó là nạn sùng bái cá nhân và mị dân. Theo giáo sư khoa học chính trị Francis Fukuyama, các nhà lãnh đạo dân túy có khuynh hướng sùng bái cá nhân, tuyên bố họ được giao sứ mệnh nắm giữ quyền lực. Tương tự, để duy trì quyền lực cai trị, đảng cộng sản cũng tạo ra nạn sùng bái cá nhân xung quanh Hồ Chí Minh, xem nó là một công cụ hữu ích giúp đảng cộng sản dập tắt sự chỉ trích và phản đối của người dân đối với chế độ. 

Lịch sử nhân loại đã chứng minh bậc thầy của tuyên truyền dối trá chính là những người cộng sản. Nên nhớ, chỉ ở những nước cộng sản mới có “ban tuyên giáo” với lực lượng đông đảo, có nhiệm vụ duy nhất là sản suất những thông tin sai lệch, lừa đảo và bịp bợm nhằm mị dân. Để có cái nhìn công tâm về chính sách tẩy não của đảng cộng sản, hãy đọc lời nhận xét trung thực của Trung tướng Trần Độ, nguyên ủy viên trung ương đảng kiêm phó chủ tịch quốc hội:

“Bộ máy cai trị bây giờ ngày đêm chỉ lo xây dựng bộ máy tuyên truyền, lo cổ động rầm rộ, dùng những "lưỡi gỗ" xây dựng và truyền lan các thứ "lý luận" "nói lấy được", dùng mọi thủ đoạn lừa bịp, dối trá, nguỵ biện để nhằm một mục đích duy nhất là duy trì và giữ vững bộ máy cai trị mà họ gọi là "sự lãnh đạo của Đảng.”" (Nhật Ký Rồng Rắn)

Thay Lời Kết

Tại các quốc gia dân chủ đang lo ngại với các lãnh đạo dân túy, người dân vẫn được bảo đảm những quyền tự do căn bản nhất: quyền tự do ngôn luận và quyền tự do lập hội. Họ vẫn tự do lên tiếng phê bình, chỉ trích và thành lập các lực lượng phản đối lãnh đạo dân túy. Ngược lại, đại đa số người dân Việt Nam vẫn đang bị đảng cộng sản cướp đoạt những quyền tự do căn bản nhất. Chủ nghĩa dân túy như là một bình mực bẩn, gây ô nhiễm một hồ nước trong lành – thể chế dân chủ. Còn chủ nghĩa cộng sản như là một hồ nước đen do đầy chất độc, bẩn. Lo lắng một bình mực bẩn gây ảnh hưởng cho một hồ nước bẩn thỉu, đen như mực, thì chỉ có thể hoang tưởng hoặc thần kinh mà thôi.

Là người đứng đầu bộ máy tuyên truyền, Võ Văn Thưởng dư khả năng hiểu rằng đảng cộng sản Việt Nam đã “hết thời” lừa lọc và bịp bợm. Tổng thống Abraham Lincoln đã nói : “Anh có thể lừa dối một số người trong mọi lúc, và lừa dối mọi người trong vài lúc, nhưng anh không thể mãi mãi lừa dối tất cả mọi người.” Nếu nghi ngờ nhận định của tôi, Võ Văn Thưởng hãy tổ chức một cuộc thăm dò công bằng và minh bạch toàn quốc, về niềm tin của người dân đối với ban tuyên giáo và đảng cộng sản, để thấy rõ niềm tin của nhân dân Việt Nam đối với chế độ đã cạn kiệt như thế nào. 

Trung tướng Trần Độ, một quan chức cộng sản cao cấp, còn ngao ngán, bất mãn trước bản chất gian dối của chế độ:

“Nói thì “dân chủ, vì dân” mà làm thì chuyên chính phát xít. Cái đặc điểm đó cũng có nghĩa là nói dối, nói láo, lừa bịp, trò hề “nói vậy mà không phải vậy”. Suốt ngày đóng trò, cả năm đóng trò, ở đâu cũng thấy các vai hề, ở đâu cũng thấy các trò lừa bịp. Suốt ngày đêm, suốt năm tháng cũng lúc nào cũng chỉ nghe thấy những lời nói dối, nói lừa.

Chế độ này bắt mọi người phải đóng trò, bắt tất cả trẻ con phải đóng trò, bắt nhiều người già phải đóng trò. Đặc điểm này đã góp phần quyết định vào việc tạo ra và hình thành một xã hội dối lừa: lãnh đạo dối lừa, Đảng dối lừa, cán bộ dối lừa, làm ăn giả dối, giáo dục dối lừa, bằng cấp giả dối, đến gia đình cũng lừa dối, lễ hội lừa dối, tung hô lừa dối, hứa hẹn lừa dối. Ôi, cay đắng thay!” (Nhật Ký Rồng Rắn)

Suy cho cùng, mức độ mị dân và ác độc của các nhà lãnh đạo dân túy vẫn còn thua xa so với lãnh đạo cộng sản. Là người đứng đầu ban tuyên giáo – chuyên chà đạp sự thật và định hướng dư luận, Võ Văn Thưởng biết và hiểu sự thật hiển nhiên này hơn bất kỳ ai.

Đáng lý ra, thay vì hoang tưởng cảnh báo nguy cơ dân túy ở Việt Nam, Võ Văn Thưởng phải hét lên cảnh báo đảng cộng sản về sự thần phục đớn hèn "quỳ gối cúi đầu" và lệ thuộc quá đáng trước Trung Quốc. 

Chế độ cộng sản mà Võ Văn Thưởng đang ra sức bảo vệ là một tai họa kéo dài đối với nhân dân: độc ác, dối trá, và tham nhũng. Tai họa khốn khổ này đã khiến người dân cảm thấy chán chường, vô vọng và cuối cùng xem tổ quốc Việt Nam là một gánh nặng, thay là một tình cảm gắn bó, thiêng liêng. Ý niệm quốc gia dân tộc dường như đang thoi thóp trong lòng nhiều người. Võ Văn Thưởng hãy chấm dứt “lo bò trắng răng", để cảnh báo những hiểm họa nghiêm trọng này với đồng đảng. 

Trên hết, thay vì "phỉnh chúng, lừa đời” “ngăn chặn các biểu hiện dân túy ở nước ta hiện nay”, Võ Văn Thưởng cần phải dũng cảm cảnh báo chóp bu đảng là chế độ cộng sản đã thất bại trên mọi phương diện, yêu cầu đảng giải thể, dân chủ hóa đất nước, và tổ chức các cuộc bầu cử tự do, công bằng với sự tham gia của các chính đảng đối lập. Một Việt Nam dân chủ đa nguyên thực sự, dựa trên lòng yêu nước và tinh thần hòa giải & hòa hợp dân tộc, sẽ là nền tảng quan trọng hạn chế sự hồi sinh của các khuynh hướng chính trị mị dân và chuyên chế.  

"Dictatorships foster oppression, dictatorships foster servitude, dictatorships foster cruelty; more abominable is the fact that they foster idiocy." - Jorge Luis Borges

(Các chế độ độc tài ấp ủ sự phản kháng, nuôi dưỡng nô lệ, sự tàn bạo; nhưng ghê tởm hơn là chúng nuôi dưỡng sự ngu dốt.)

Mai V. Phạm

Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên - “Chung Một Giấc Mơ Việt Nam”

Tham Khảo:

Tại sao chủ nghĩa dân túy trỗi dậy vào lúc này ? Francis Fukuyama