Campuchia thấy ‘buồn và sốc’ sau quyết định ngưng viện trợ của Mỹ (TTO)
Theo Hãng tin Reuters, sự quay lưng của Mỹ
và các nước châu Âu bắt đầu hiện rõ sau khi Tòa án tối cao Campuchia ra
phán quyết giải thể Đảng Cứu quốc Campuchia, đảng đối lập lớn nhất ở
nước này hồi tháng 11-2017.
Ngay sau quyết định cắt giảm
viện trợ của Mỹ, hôm nay (28-2), chính quyền Campuchia cho biết lấy làm
buồn và bị sốc trước quyết định "không tôn trọng" của Mỹ về việc cắt
giảm các chương trình viện trợ do cách nhìn nhận về nền dân chủ của
Campuchia.
Ông Phay Siphan - người phát ngôn của chính
quyền Phnom Penh - nói với Hãng tin Reuters rằng "dẫu có buồn và sốc vì
quyết định của đất nước thân thiện trong hỗ trợ phát triển, Campuchia
vẫn tự hào về việc tích cực duy trì và tiếp tục phát triển dân chủ ở đất
nước mình".
Vị đại diện phát ngôn gọi việc cắt giảm viện trợ
của Mỹ là "không tôn trọng" và "không trung thực" cho quá trình tạo dựng
nền dân chủ ở Campuchia.
"Dân chủ là của nhân dân chứ không
phải đảng đã bị giải thể" - ông Phay Siphan giải thích, hàm ý nhắc đến
việc đảng đối lập Cứu nguy dân tộc Campuchia (CNRP) bị giải tán hồi
trung tuần tháng 11-2017.
Vào
trung tuần tháng 11-2017, Tòa án Tối cao Campuchia đã ra lệnh giải thể
Đảng CNRP, sau khi Bộ Nội vụ khẳng định đảng này đã âm mưu cùng một quốc
gia nước ngoài lật đổ chính phủ.
Tòa án cũng ra phán quyết cấm hoạt động chính trị trong 5 năm đối với 118 thành viên cấp cao của đảng này. Có thông tin nhiều thành viên đảng này sau đó quay sang đầu quân cho Đảng Nhân dân Campuchia (CPP) cầm quyền.
Ngày 27-2, Nhà Trắng đã thông báo cắt viện trợ quân sự và
tạm dừng các chương trình hỗ trợ phát triển đối với Campuchia vì lý do
có "sự thụt lùi về dân chủ".
Theo Nhà Trắng, trong gần 30 năm
qua Mỹ đã giữ cam kết, trở thành quốc gia hỗ trợ sự phát triển của
Campuchia với số tiền viện trợ lên tới 1 tỉ USD.
Tuy nhiên, "trước những sự thụt
lùi dân chủ, Mỹ buộc phải xem xét lại các khoản viện trợ cho Campuchia,
để bảo đảm rằng tiền của những người dân đóng thuế ở nước Mỹ sẽ không
được sử dụng cho các hành vi chống lại dân chủ", thông báo của Nhà Trắng
nhấn mạnh.
Theo Hãng tin Reuters, sự quay lưng của Mỹ
và các nước châu Âu bắt đầu hiện rõ sau khi Tòa án tối cao Campuchia ra
phán quyết giải thể Đảng Cứu quốc Campuchia, đảng đối lập lớn nhất ở
nước này hồi tháng 11-2017.
Cách đây 2 ngày, Tòa án Campuchia đã
ra lệnh tạm thời tịch thu bất động sản của cựu thủ lĩnh phe đối lập Sam
Rainsy sau hai vụ xử ông này tội phỉ báng các quan chức cấp cao của
nước này.
Trong phán quyết công bố ngày 26-2, Tòa án Phnom Penh
đã quyết định tạm thời tịch thu bất động sản của ông Sam Rainsy, trong
đó có một mảnh đất và một tòa nhà, sau khi tòa kết tội ông này tội phỉ
báng Thủ tướng Hun Sen và Chủ tịch Quốc hội Heng Samrin.
Theo
phán quyết trên, việc tịch thu số tài sản này sẽ bị hủy nếu ông Sam
Rainsy nộp 4,25 tỉ riel (tương đương 1,06 triệu USD) cho Tòa án Phnom
Penh. Tòa nhà bị tịch thu này từng là trụ sở của đảng đối lập Cứu nguy
dân tộc Campuchia (CNRP) nay đã bị giải tán.
Cuối năm ngoái, Tòa án Phnom Penh đã kết tội cựu thủ lĩnh Đảng CNRP
đối lập đang lưu vong Sam Rainsy tội phỉ báng Thủ tướng Hun Sen. Thẩm
phán yêu cầu ông Sam Rainsy bồi thường Thủ tướng Hun Sen 1 triệu USD và
phạt tiền 2.500 USD. Ông Sam Rainsy có 1 tháng để kháng án.
Chuyện
là vào đầu năm 2017, trên mạng xã hội Facebook ông Sam Rainsy đã viết
rằng Thủ tướng Hun Sen chi 1 triệu USD cho một nhà hoạt động chính trị
để người này chia rẽ Đảng CNRP.
Thủ tướng Hun Sen sau đó đã khởi kiện ông Sam Rainsy tội phỉ báng và yêu cầu bồi thường 4 tỉ riel (1 triệu USD).
Ông
Rainsy, 68 tuổi, sống lưu vong tại Pháp từ tháng 11-2015 nhằm tránh
việc phải thi hành bản án tù 2 năm do phạm tội phỉ báng Phó thủ tướng
Hor Namhong từ năm 2008. Ông Rainsy cũng đang phải chịu nhiều bản án
khác tại Campuchia. Ngày 11-2-2017, ông tuyên bố từ chức chủ tịch và rời
khỏi CNRP để các thành viên của đảng có thể tiếp tục hoạt động.
Nhưng
sau đó đến tháng 9-2017, thủ lĩnh Đảng CNRP là ông Kem Sokha đã bị bắt
giữ vì tội phản quốc và có thể đối mặt với mức án từ 15 - 30 năm tù. Khi
đó Thủ tướng Hun Sen từng có phát ngôn cho rằng chính Mỹ đã đứng đằng
sau giật dây cho CNRP.
Hoàng Duy Phong