Ukraina có thể “giành lại toàn bộ lãnh thổ” như khẳng định của Donald Trump ? (Anh Vũ - RFI Tiếng Việt)
Trong một động thái bất ngờ, tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 23/09/2025 khẳng định Ukraina có khả năng xoay chuyển cục diện quân sự. Tuy nhiên, thực tế chiến trường lại không ủng hộ sự lạc quan này.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky gặp nhau bên lề khóa họp Đại Hội Đồng LHQ, tại New York, ngày 23/09/2025. AP - Evan Vucci
Đây là một sự xoay chiều vừa ngoạn mục vừa bất ngờ. Cách đây vài tháng, ông Donald Trump từng nói thẳng với Volodymyr Zelensky rằng ông “không có lá bài nào trong tay” trong cuộc chiến ở Ukraina. Thế rồi trong một động thái trở cờ mà chỉ có ông mới hiểu rõ. Trên mạng xã hội Truth Social, tổng thống Mỹ nhận định Ukraina hoàn toàn có thể “giành lại toàn bộ lãnh thổ trong phạm vi ban đầu”. Điều này hàm ý Kiev không chỉ có khả năng trụ vững trước cuộc xâm lược của Nga, mà còn đủ sức tái chiếm những vùng lãnh thổ đã mất.
Xin nhắc lại là từ ngày 24/2/2022, Nga đã kiểm soát hơn 87.500 km² lãnh thổ Ukraina, tương đương 11% diện tích cả nước, đồng thời tuyên bố sáp nhập bốn tỉnh Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia, dù chưa chiếm trọn. Nếu tính cả bán đảo Crimée bị sáp nhập năm 2014, tỷ lệ này lên tới gần 20%. Ông Trump nói rõ rằng mình chỉ nhắc tới “đường biên giới từ đầu cuộc chiến”. Thậm chí, ông còn nói Ukraina có thể “đi xa hơn”, song không giải thích rõ ràng.
Quân Nga tiến chậm nhưng đều
Tình hình trên thực địa không ủng hộ thái độ lạc quan của Donald Trump. Tướng Olivier Kempf, người đã theo dõi rất sát cuộc xung đột khẳng định : "Không một nhà phân tích quân sự nào nhìn thấy khả năng Ukraina sẽ phục hồi hoặc xoay chuyển tình thế",
Từ mùa đông 2023, Nga tiến chậm nhưng chắc chắn, tiếp tục mở rộng kiểm soát tại miền Đông và Nam Ukraina. Toàn bộ phía nam Donetsk đã rơi vào tay Nga, các mũi tiến công cũng dần áp sát ranh giới Zaporizhia – Dnipropetrovsk. Ở phía Bắc, Kharkiv đang bị dội lửa đạn, đặc biệt là thành phố Kupiansk đang ở tuyến đầu trong vùng này.
Olivier Kempf nhận định tóm tắt : "Chiến dịch của Nga chậm chạp, bài bản, không nổi bật và có những khó khăn riêng. Họ không thể thực sự khai thác được những đột phá, nhưng sự hao mòn chính là sự hao mòn, và hao mòn chính là thời gian mà họ cho rằng đang đứng về phía mình."
Với tốc độ chinh phục hiện tại từ 400 đến 500 km² mỗi tháng, hai tỉnh Donbass có thể đã hoàn toàn thất thủ trong vòng một năm. Do đó, thật khó để tưởng tượng Ukraina có thể đảo ngược tình thế để ngăn chặn bước tiến này. Càng khó hơn nữa để tưởng tượng họ giành lại thế chủ động.
Hiện tại, Kiev chủ yếu được phòng thủ vững chắc nhờ sử dụng hệ thống drone hiệu quả và việc rải mìn dày đặc trên các địa hình bị bỏ hoang, ngăn chặn mọi sự tập hợp lại của quân địch. Những diễn biến này chắc chắn cản trở bước tiến của quân đội Nga, nhưng Ukraina đã phải đối mặt với một vấn đề lớn kể từ khi chiến tranh bắt đầu, và tình hình ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Tướng Kempf nhấn mạnh, "sự kháng cự của Ukraina thật đáng ngưỡng mộ và đáng kinh ngạc, nhưng họ phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt trang thiết bị, đạn dược và trên hết là binh lính",.
Trong thông điệp đăng trên Truth Social, Donald Trump cho biết tình hình này có thể được giải quyết "bằng thời gian, sự kiên nhẫn và sự hỗ trợ tài chính của châu Âu, đặc biệt là NATO". Nhưng để có khả năng bứt phá, hoặc thậm chí đảo ngược tình hình, Ukraina cần gần như tất cả mọi thứ và với số lượng rất lớn: nhân lực, hệ thống phòng không, xe bọc thép, xe chuyển quân, đại bác, đạn dược... Olivier Kempf nhấn mạnh , tuy nhiên, "châu Âu đã cạn kiệt ngân sách trong năm 2022 và 2023…Và không ai sẵn sàng hy sinh vì Ukraina trong tình hình chính trị hiện tại."
Phương pháp gián tiếp
Trên thực tế, Ukraina "buộc phải áp dụng một phương pháp gián tiếp" để tồn tại, một nguồn tin quân sự tiết lộ. Kể từ mùa xuân năm ngoái, Kiev đã tăng cường các cuộc không kích sâu, nhắm vào cơ sở hạ tầng quân sự, hậu cần, và đặc biệt là năng lượng. Các kho chứa dầu, nhà máy lọc dầu và các đường ống dẫn dầu khác của Nga là mục tiêu thường xuyên của các cuộc oanh kích của Ukraina, mục đích là để đánh một đòn mạnh vào nền kinh tế của Nga, vốn phụ thuộc phần lớn vào dầu khí.
Không thể giành chiến thắng trên thực địa, Ukraina đang khôn ngoan tìm cách phá vỡ một trong những động lực chính của sức mạnh Nga. Mặc dù một số người dân ở Viễn Đông Nga đôi khi gặp khó khăn khi đổ xăng, nhưng tác động của những hành động này không gây ra hậu quả nghiêm trọng ở tiền tuyến. "Điều này làm họ khó chịu, nhưng không gây ra thiệt hại không thể khắc phục", Olivier Kempf phân tích.
Phương pháp này sẽ không cho phép Ukraina đảo ngược xu hướng, nhưng nó mang lại cho họ "phương tiện để kháng cự", chuyên gia Olivier Kempf nhấn mạnh. "Và điều đó có thể là đủ, bởi vì chúng ta đang trong một cuộc chiến tranh trường kỳ. Lịch sử đã chứng minh rằng trong trường hợp bất cân xứng giữa các bên tham chiến, bên được trang bị tốt nhất không phải lúc nào cũng thắng." Mặc dù lực lượng dự bị của Nga lớn hơn nhiều, mang lại lợi thế về thời gian, nhưng cách tiếp cận gián tiếp đối với chiến tranh có thể cân bằng lại cán cân. "Ukraina phải có khả năng gây ra nhiều tổn thất hơn cho đối thủ, đặc biệt là bằng drone", ông Kempf nhận định tiếp. "Ukraina phải hy sinh các drone trong khi Nga hy sinh binh sĩ."
Thực tế vẫn là thông điệp của Donald Trump, mặc dù có vẻ khích lệ, nhưng lại chứa đựng ở đàng sau một thông điệp khá bất lợi đối với người Ukraina. Cần phải đặt điều này trong sự thay đổi của Washington về NATO", một nguồn tin quân sự nhấn mạnh. Bằng cách đẩy trách nhiệm về kết quả của cuộc chiến lên NATO và châu Âu, Hoa Kỳ đang tự giải thoát mình khỏi trách nhiệm. Tướng Kempf giải thích thêm : "Cuối thông điệp, Trump chúc 'may mắn' cho cả hai bên: đó là một cách để nói rằng đó không còn là vấn đề của ông ấy nữa và nếu Ukraina thất bại, đó sẽ không phải là lỗi của ông ấy". Và việc tuyên bố rằng Ukraina có thể chiến thắng trong cuộc chiến này sẽ cho phép Hoa Kỳ biện minh rằng Ukraina không còn cần phải hỗ trợ nữa.
(Theo lefigaro.com)
Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky gặp nhau bên lề khóa họp Đại Hội Đồng LHQ, tại New York, ngày 23/09/2025. AP - Evan VucciĐây là một sự xoay chiều vừa ngoạn mục vừa bất ngờ. Cách đây vài tháng, ông Donald Trump từng nói thẳng với Volodymyr Zelensky rằng ông “không có lá bài nào trong tay” trong cuộc chiến ở Ukraina. Thế rồi trong một động thái trở cờ mà chỉ có ông mới hiểu rõ. Trên mạng xã hội Truth Social, tổng thống Mỹ nhận định Ukraina hoàn toàn có thể “giành lại toàn bộ lãnh thổ trong phạm vi ban đầu”. Điều này hàm ý Kiev không chỉ có khả năng trụ vững trước cuộc xâm lược của Nga, mà còn đủ sức tái chiếm những vùng lãnh thổ đã mất.
Xin nhắc lại là từ ngày 24/2/2022, Nga đã kiểm soát hơn 87.500 km² lãnh thổ Ukraina, tương đương 11% diện tích cả nước, đồng thời tuyên bố sáp nhập bốn tỉnh Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia, dù chưa chiếm trọn. Nếu tính cả bán đảo Crimée bị sáp nhập năm 2014, tỷ lệ này lên tới gần 20%. Ông Trump nói rõ rằng mình chỉ nhắc tới “đường biên giới từ đầu cuộc chiến”. Thậm chí, ông còn nói Ukraina có thể “đi xa hơn”, song không giải thích rõ ràng.
Quân Nga tiến chậm nhưng đều
Tình hình trên thực địa không ủng hộ thái độ lạc quan của Donald Trump. Tướng Olivier Kempf, người đã theo dõi rất sát cuộc xung đột khẳng định : "Không một nhà phân tích quân sự nào nhìn thấy khả năng Ukraina sẽ phục hồi hoặc xoay chuyển tình thế",
Từ mùa đông 2023, Nga tiến chậm nhưng chắc chắn, tiếp tục mở rộng kiểm soát tại miền Đông và Nam Ukraina. Toàn bộ phía nam Donetsk đã rơi vào tay Nga, các mũi tiến công cũng dần áp sát ranh giới Zaporizhia – Dnipropetrovsk. Ở phía Bắc, Kharkiv đang bị dội lửa đạn, đặc biệt là thành phố Kupiansk đang ở tuyến đầu trong vùng này.
Olivier Kempf nhận định tóm tắt : "Chiến dịch của Nga chậm chạp, bài bản, không nổi bật và có những khó khăn riêng. Họ không thể thực sự khai thác được những đột phá, nhưng sự hao mòn chính là sự hao mòn, và hao mòn chính là thời gian mà họ cho rằng đang đứng về phía mình."
Với tốc độ chinh phục hiện tại từ 400 đến 500 km² mỗi tháng, hai tỉnh Donbass có thể đã hoàn toàn thất thủ trong vòng một năm. Do đó, thật khó để tưởng tượng Ukraina có thể đảo ngược tình thế để ngăn chặn bước tiến này. Càng khó hơn nữa để tưởng tượng họ giành lại thế chủ động.
Hiện tại, Kiev chủ yếu được phòng thủ vững chắc nhờ sử dụng hệ thống drone hiệu quả và việc rải mìn dày đặc trên các địa hình bị bỏ hoang, ngăn chặn mọi sự tập hợp lại của quân địch. Những diễn biến này chắc chắn cản trở bước tiến của quân đội Nga, nhưng Ukraina đã phải đối mặt với một vấn đề lớn kể từ khi chiến tranh bắt đầu, và tình hình ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Tướng Kempf nhấn mạnh, "sự kháng cự của Ukraina thật đáng ngưỡng mộ và đáng kinh ngạc, nhưng họ phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt trang thiết bị, đạn dược và trên hết là binh lính",.
Trong thông điệp đăng trên Truth Social, Donald Trump cho biết tình hình này có thể được giải quyết "bằng thời gian, sự kiên nhẫn và sự hỗ trợ tài chính của châu Âu, đặc biệt là NATO". Nhưng để có khả năng bứt phá, hoặc thậm chí đảo ngược tình hình, Ukraina cần gần như tất cả mọi thứ và với số lượng rất lớn: nhân lực, hệ thống phòng không, xe bọc thép, xe chuyển quân, đại bác, đạn dược... Olivier Kempf nhấn mạnh , tuy nhiên, "châu Âu đã cạn kiệt ngân sách trong năm 2022 và 2023…Và không ai sẵn sàng hy sinh vì Ukraina trong tình hình chính trị hiện tại."
Phương pháp gián tiếp
Trên thực tế, Ukraina "buộc phải áp dụng một phương pháp gián tiếp" để tồn tại, một nguồn tin quân sự tiết lộ. Kể từ mùa xuân năm ngoái, Kiev đã tăng cường các cuộc không kích sâu, nhắm vào cơ sở hạ tầng quân sự, hậu cần, và đặc biệt là năng lượng. Các kho chứa dầu, nhà máy lọc dầu và các đường ống dẫn dầu khác của Nga là mục tiêu thường xuyên của các cuộc oanh kích của Ukraina, mục đích là để đánh một đòn mạnh vào nền kinh tế của Nga, vốn phụ thuộc phần lớn vào dầu khí.
Không thể giành chiến thắng trên thực địa, Ukraina đang khôn ngoan tìm cách phá vỡ một trong những động lực chính của sức mạnh Nga. Mặc dù một số người dân ở Viễn Đông Nga đôi khi gặp khó khăn khi đổ xăng, nhưng tác động của những hành động này không gây ra hậu quả nghiêm trọng ở tiền tuyến. "Điều này làm họ khó chịu, nhưng không gây ra thiệt hại không thể khắc phục", Olivier Kempf phân tích.
Phương pháp này sẽ không cho phép Ukraina đảo ngược xu hướng, nhưng nó mang lại cho họ "phương tiện để kháng cự", chuyên gia Olivier Kempf nhấn mạnh. "Và điều đó có thể là đủ, bởi vì chúng ta đang trong một cuộc chiến tranh trường kỳ. Lịch sử đã chứng minh rằng trong trường hợp bất cân xứng giữa các bên tham chiến, bên được trang bị tốt nhất không phải lúc nào cũng thắng." Mặc dù lực lượng dự bị của Nga lớn hơn nhiều, mang lại lợi thế về thời gian, nhưng cách tiếp cận gián tiếp đối với chiến tranh có thể cân bằng lại cán cân. "Ukraina phải có khả năng gây ra nhiều tổn thất hơn cho đối thủ, đặc biệt là bằng drone", ông Kempf nhận định tiếp. "Ukraina phải hy sinh các drone trong khi Nga hy sinh binh sĩ."
Thực tế vẫn là thông điệp của Donald Trump, mặc dù có vẻ khích lệ, nhưng lại chứa đựng ở đàng sau một thông điệp khá bất lợi đối với người Ukraina. Cần phải đặt điều này trong sự thay đổi của Washington về NATO", một nguồn tin quân sự nhấn mạnh. Bằng cách đẩy trách nhiệm về kết quả của cuộc chiến lên NATO và châu Âu, Hoa Kỳ đang tự giải thoát mình khỏi trách nhiệm. Tướng Kempf giải thích thêm : "Cuối thông điệp, Trump chúc 'may mắn' cho cả hai bên: đó là một cách để nói rằng đó không còn là vấn đề của ông ấy nữa và nếu Ukraina thất bại, đó sẽ không phải là lỗi của ông ấy". Và việc tuyên bố rằng Ukraina có thể chiến thắng trong cuộc chiến này sẽ cho phép Hoa Kỳ biện minh rằng Ukraina không còn cần phải hỗ trợ nữa.
(Theo lefigaro.com)
Anh Vũ
26/09/2025
Nguồn: RFI Tiếng Việt
