Ukraina: Trump muốn một “bảo đảm” về đất hiếm đổi lấy viện trợ của Mỹ (Thanh Phương)
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua, 04/02/2025, cho biết ông muốn đàm phán một "thỏa thuận" với Ukraina theo đó Kiev đưa ra một "bảo đảm" về nguồn "đất hiếm" của mình, những kim loại được sử dụng rộng rãi trong thiết bị điện tử, để đổi lấy viện trợ của Mỹ.
Theo hãng tin AFP, trao đổi với các phóng viên tại Phòng Bầu Dục của Nhà Trắng, ông Trump nói: "Chúng tôi đang tìm cách đạt được một thỏa thuận với Ukraina theo đó họ sẽ đưa ra những bảo đảm về đất hiếm và những thứ khác để đổi lấy những gì chúng tôi cung cấp cho họ".
Vào tháng 10 năm ngoái, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đã đề xuất đạt được thỏa thuận với các đối tác của Ukraina về việc khai thác một số kim loại chiến lược. Cụ thể, trong kế hoạch hòa bình được công bố vào thời điểm đó, tổng thống Zelensky đã đề xuất một "thỏa thuận đặc biệt" với các đối tác của Kiev để "cùng bảo vệ" và "cùng khai thác các nguồn tài nguyên chiến lược" của Ukraina, nhưng ông không đề cập cụ thể đến đất hiếm, mà chỉ đưa ra các ví dụ như "uranium, titan, lithium, than chì và các nguồn tài nguyên chiến lược có giá trị cao khác".
Chính quyền Trump cũng đề nghị tổ chức các cuộc bầu cử ở Ukraina trước khi mở đàm phán hòa bình với Nga. Cụ thể, đặc phái viên của tổng thống Mỹ về Ukraina và Nga, ông Keith Kellogg, đề nghị tổ chức bầu tổng thống và Quốc Hội Ukraina trong năm nay. Theo hãng tin Reuters, kịch bản mà Mỹ đưa ra là trước tiên Ukraina và Nga ngừng bắn, sau đó Ukraina tổ chức bầu cử tổng thống và Quốc Hội, rồi tiếp đến mới tiến hành đàm phán hòa bình. Đây cũng là đề nghị của nhiều lãnh đạo Nga.
Cho tới nay, tổng thống Vladimir Putin vẫn không muốn đàm phán trực tiếp với tổng thống Zelensky, nhân vật mà ông xem là “không có tính chính đáng”. Trên nguyên tắc, nhiệm kỳ của tổng thống Zelensky đã chấm dứt vào cuối năm 2024, nhưng do lệnh thiết quân luật vẫn có hiệu lực, Ukraina không thể tổ chức các cuộc bầu cử.
Hơn nữa, theo các nhà quan sát, rất khó mà tổ chức tổng tuyển cử trong bối cảnh mà 20% lãnh thổ bị quân đội Nga chiếm đóng, hàng chục ngàn người đang phục vụ trong quân đội và hàng triệu người đang tị nạn ở nước ngoài. Ấy là chưa kể nguy cơ xã hội Ukraina bị chia rẽ và Nga can thiệp vào bầu cử.