Chiếm lại miền đông : Kiev có thể nói đến "chiến thắng" (Thanh Phương, Trọng Nghĩa, Reuters)

Trong vòng hai tuần, quân Ukraine đã chiếm lại gần như toàn bộ vùng Kharkiv, đặc biệt là chiếm lại các thành phố Balaklya, Koupiansk và Izium, đồng thời mở một chiến dịch phản công khác ở miền nam, vào vùng Kherson mà quân Nga đang chiếm đóng.




Chiến tranh Ukraine : Tổng thống Zelensky đến thăm một thành phố vừa chiếm lại được

Thanh Phương, RFI, 14/09/2022

Hôm 14/09/2022, tổng thống Volodymyr Zelensky đã đến Izium, thành phố chiến lược mà quân Ukraine vừa chiếm lại được từ tay quân Nga ở vùng Kharkiv. Đây là lần đầu tiên ông đến thăm một vùng lãnh thổ được giải phóng trong một chiến dịch phản công thần tốc của lực lượng Kiev. Trong khi đó, hôm qua, một phát ngôn viên Nhà Trắng cho biết Hoa Kỳ sắp thông báo một khoản viện trợ quân sự mới cho Kiev,

tham1

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tham gia lễ thượng cờ Ukraine tại thành phố Izium được giải phóng, ngày 14/09/2022. AP - Leo Correa

Trong vòng hai tuần, quân Ukraine đã chiếm lại gần như toàn bộ vùng Kharkiv, đặc biệt là chiếm lại các thành phố Balaklya, Koupiansk và Izium, đồng thời mở một chiến dịch phản công khác ở miền nam, vào vùng Kherson mà quân Nga đang chiếm đóng.

Hôm qua quân đội Nga thông báo đã tiến hành những vụ "oanh kích ồ ạt" vào tất cả các mặt trận để ngăn chặn đà phản công thần tốc của quân Ukraine. Theo phủ tổng thống Ukraine, trong vòng 24 tiếng đồng hồ, đã có ít nhất 8 người chết và 19 người bị thương do các vụ oanh kích của Nga tại vùng Kharkiv (đông bắc) và Donetsk (đông). 

Bộ tổng tham mưu quân đội Ukraine tố cáo, tại những vùng bị quân Nga chiếm đóng, họ ghi nhận có đến 200 tội ác chiến tranh mỗi ngày. Họ cho biết thêm là hơn 7.000 km vuông trong 10 vùng của Ukraine đã bị quân chiếm đóng gài mìn.

Về phía Nga, hôm qua, phát ngôn viên điện Kremlin Dmitri Peskov lại tố cáo binh lính Ukraine đã có những hành động trả đũa các thường dân tại những vùng mà họ chiếm lại được, đặc biệt là tại vùng Kharkiv đã có những người "bị tra tấn, bị ngược đãi".

Mỹ hứa cấp thêm viện trợ quân sự

Hôm qua, một phát ngôn viên Nhà Trắng cho biết Hoa Kỳ sắp thông báo một khoản viện trợ quân sự mới cho Kiev, đồng thời ghi nhận "đang có thay đổi về đà tiến" của quân đội Ukraine trong chiến dịch phản công, giành lại những vùng đất bị quân Nga chiếm đóng. 

Ông John Kirby, một trong những phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, tuyên bố : Washington sẽ tiếp tục yểm trợ tổng thống Volodymyr Zelensky trong chiến dịch phản công. Phát ngôn viên Hoa Kỳ ghi nhận : "Nhiều thiết bị mà chúng tôi đã cung cấp trong những tuần qua và những tháng qua đã chứng tỏ tính chất quan trọng và hiệu quả trong khả năng của quân Ukraine chuyển sang thế tấn công". Tuy nhiên, ông Kirby thận trọng cảnh báo : "Đây là chiến tranh, và chiến tranh thì không thể lường trước được". 

Về ngoại giao, hôm qua, trong một cuộc điện đàm, thủ tướng Đức Olaf Scholz đã kêu gọi tổng thống Vladimir Putin ra lệnh "triệt thoái toàn bộ" lực lượng Nga ra khỏi lãnh thổ Ukraine và các bên phải nhanh chóng tìm ra một giải pháp ngoại giao cho cuộc xung đột.

Thanh Phương

**************************

Ukraine phản công thắng lợi nhờ viện trợ quân sự Mỹ trên mọi mặt

Trọng Nghĩa, RFI, 14/09/2022

Ngoài việc cung cấp thiết bị quân sự và huấn luyện binh sĩ, Hoa Kỳ còn chia sẻ thông tin tình báo cho Ukraine, đặc biệt là các hình ảnh từ vệ tinh quan sát của Mỹ, đồng thời tham gia lập kế hoạch tác chiến.

tham2

Ảnh minh họa : Lính Ukraine sử dụng đại pháo M777 do Mỹ viện trợ trong một cuộc tấn công vào vị trị của Nga ở vùng Kharkiv (Ukraine), ngày 21/07/2022. Reuters – Gleb Garanich

Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, chỉ trong vòng vài ngày, quân đội nước này đã giành được nhiều thắng lợi rõ rệt ở khu vực xung quanh Kherson và Kharkiv trong chiến dịch phản công tại mặt trận phía nam và phía đông bắc, và đà tiến công vẫn tiếp diễn vào hôm nay, 14/09/2022. Đối với giới quan sát, thành công trên chiến trường của lực lượng Ukraine không thể tách rời khỏi sự giúp đỡ tận tình của Mỹ.

Ngoài việc cung cấp thiết bị quân sự và huấn luyện binh sĩ, Hoa Kỳ còn chia sẻ thông tin tình báo cho Ukraine, đặc biệt là các hình ảnh từ vệ tinh quan sát của Mỹ, cho phép giới chỉ huy quân đội Ukraine có được cái nhìn tổng quát về tình hình trên chiến trường.

Chính tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky là người đã loan báo những con số đầy ấn tượng về thắng lợi của chiến dịch phản công : Ngày 10/09 ông cho biết là lực lượng Kiev đã giành lại được 2.000 cây số vuông lãnh thổ bị quân Nga chiếm đóng. Hai ngày sau đó, hôm 12/09, ông đã nói đến con số 6.000 km2 được giải phóng.

Theo ghi nhận của nhật báo Pháp Le Monde ngày 14/09, nhà lãnh đạo Ukraine không hề che giấu thực tế là chính Mỹ đã giúp đất nước ông giành được những thắng lợi quan trọng đó. Phát biểu nhân chuyến ghé thăm Kiev hôm 09/09 vừa qua của ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, tổng thống Zelensky công nhận : "Chúng tôi không thể lấy lại những vùng lãnh thổ đó nếu không có sự giúp đỡ của Hoa Kỳ".

Mỹ bảo đảm 70% viện trợ quân sự của phương Tây cho Ukraine

Phải nói là cho đến nay, Mỹ là nước đi đầu trong công cuộc viện trợ cho Ukraine để chống lại sự xâm lược của Nga, đặc biệt là trợ giúp về mặt quân sự.

Theo Lầu Năm Góc, kể từ ngày 24/02, tức là ngày Nga khởi động cuộc xâm lược nước láng giềng, Mỹ đã chuyển hơn 14,5 tỷ đô la thiết bị quân sự cho Ukraine, trong đó có 12,5 tỷ đô la được lấy trực tiếp từ kho vũ khí của quân đội Mỹ. Để so sánh, ngân sách quốc phòng của Ukraine chỉ khoảng 5 tỷ đô la một năm trước khi Nga xâm lược.

Theo một báo cáo của Viện Nghiên Cứu Kinh Tế Thế Giới Kiel tại Đức, công bố vào tháng 8 vừa qua, chỉ riêng Hoa Kỳ đã cung cấp đến 70% viện trợ quân sự của phương Tây cho Ukraine. Nước đứng hàng thứ hai là Ba Lan, tiếp theo sau là Vương Quốc Anh. Riêng nước Pháp đứng ở vị trí thứ 11.

Ngoài xe tăng hạng nặng và máy bay chiến đấu, những loại vũ khí mà Washington và các đồng minh vẫn chưa muốn cung cấp vì sợ leo tháng tranh chấp với Moskva, Mỹ đã chuyển giao cho Ukraine vũ khí đủ để trang bị cho một đạo quân hoàn chỉnh : từ 40.000 chiếc tên lửa chống tăng, trong đó có 8.500 chiếc Javelin hiện đại, 126 khẩu đại pháo 155mm loại M777, 1.400 máy bay không người lái một nửa loại Switchblade và một nửa loại Phoenix Ghost, 20 chiếc trực thăng Mi-17), 1.400 hệ thống tên lửa phòng không di động Stinger, 8 hệ thống tên lửa đất đối không Nasam, 200 chiếc xe thiết giáp M113 và hàng trăm chiếc Humvee…

Ngoài số lượng, điều quan trọng hơn cả là chất lượng của các vũ khi được cung cấp, giúp quân đội Ukraine ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga để rồi sau đó phản công. Theo ý kiến Bộ Tổng Tham Mưu các lực lượng võ trang Ukraine, việc Washington chuyển giao 16 bệ phóng tên lửa Himars M142 từ tháng 6 (Vương Quốc Anh, Na Uy và Đức cũng cung cấp 9 hệ thống M270, một loại vũ khí tương đương) đã đánh dấu một bước ngoặt, giúp Ukraine tấn công chính xác vào các vị trí trọng yếu của Nga, từ các kho vũ khí, đạn dược, cho đến các trục hậu cần, ở cách xa đến 80 km.

Trong một cuộc chiến mà pháo binh được cho là đóng một vai trò quan trọng, nguồn cung cấp đạn dược khổng lồ (800.000 quả đạn 155 mm, 144.000 quả 105 mm, 85.000 quả 120 mm, v.v.) cũng có ý nghĩa quyết định trong việc đáp trả hỏa lực của pháo binh Nga và hỗ trợ cho một chiến tuyến dài 2.500 km, trong đó 1.300 km được coi là đang có giao tranh dữ dội.

Thiết bị truyền tin, huấn luyện binh sĩ

Ngoài vũ khí sát thương, các loại thiết bị quân sự khác cùng các trợ giúp quân sự phi vật chất như huấn luyện binh sĩ hay chia sẻ thông tin tình báo mà Hoa Kỳ cung cấp cho Ukraine cũng mang ý nghĩa quyết định.

Tập đoàn viễn thông Starlink, thuộc sở hữu của tỷ phú Elon Musk, cho biết là đã cung cấp cho Ukraine từ 15.000 đến 20.000 thiết bị nhận tín hiệu từ vệ tinh, rất hữu ích cho quân đội khi mạng lưới liên lạc bị cắt. Trong một tuyên bố đưa ra hôm thứ Hai, 12/09, Bộ Quốc phòng Mỹ nhấn mạnh : "Mục tiêu của chúng tôi hiện nay là tiếp tục cung cấp cho Ukraine mọi thứ họ cần".

Được khởi xướng từ năm 2014 sau khi Nga sáp nhập Crimế, việc huấn luyện binh sĩ Ukraine theo chiến thuật của NATO cũng đã được Mỹ đẩy mạnh sau khi chiến tranh nổ ra. Lầu Năm Góc ngày 12/09 vừa qua đã tiết lộ rằng họ đã huấn luyện khoảng 1.500 binh sĩ sử dụng các thiết bị của Mỹ trong những tháng gần đây : 630 người được huấn luyện sử dụng đại pháo M777, 325 xạ thủ cho hệ thống phóng pháo phản lực Himars, 100 chuyên gia điều khiển máy bay không người lái...

Bên cạnh đó, Washington cũng hỗ trợ chương trình đào tạo được triển khai trên đất Anh vào mùa hè, nơi đã huấn luyện hơn 4.000 binh sĩ.

Hôm 07/09, phát biểu tại một hội nghị, thứ trưởng Quốc Phòng Mỹ Bill LaPlante xác nhận sự kiện hai tàu Nga hoạt động ở Biển Đen đã bị đánh chìm hồi tháng 6 vừa qua bằng tên lửa Harpoon của phương Tây, được các xạ thủ do Mỹ đặc biệt huấn luyện bắn đi từ đất liền. Một nguồn tin quân sự xác nhận : "Quân đội Ukraine không phải là quân đội thứ yếu. Họ từng được huấn luyện thường xuyên cùng với quân đội NATO trước chiến tranh, nên có cơ sở rất tốt".

Chia sẻ thông tin tình báo, giúp lập kế hoạch tác chiến

Quan trọng hơn nữa là Hoa Kỳ đã chia sẻ với Ukraine thông tin tình báo. Mỗi ngày, máy bay do thám của không quân Mỹ đều bay ngang dọc trên không phận Biển Đen và vùng biên giới giữa Ukraine và Rumani, để thu thập dữ liệu điện tử và từ tính do quân đội Nga phát ra.

Theo các nhà phân tích, hình ảnh từ vệ tinh quan sát của Mỹ cũng được cung cấp cho Bộ Tổng Tham Mưu Quân Đội Ukraine, giúp cho họ có cái nhìn tổng quan về các hoạt động trên chiến trường gần như theo thời gian thực.

Joseph Henrotin, thành viên nghiên cứu tại Viện Chiến Lược So Sánh (ISC), cho biết : "Hôm nay chúng ta đang chứng kiến ở Ukraine hoạt động tình báo lớn nhất của NATO kể từ khi Chiến Tranh Lạnh kết thúc".

Dù phủ nhận sự hiện diện của các cố vấn quân sự trên hiện trường, nhưng rõ ràng là Hoa Kỳ cũng tham gia vào việc lập kế hoạch tác chiến.

Một bài viết trên nhật báo Mỹ New York Times ngày 13/09, đã trích lời các quan chức Mỹ, cho biết là cuộc phản công kép ở Kherson sau đó ở Kharkiv đã được chuẩn bị với các quân nhân Mỹ từ Lầu Năm Góc trong các bài tập mô phỏng – gọi là wargames trong thuật ngữ quân sự.

Ông Colin Kahl, thứ trưởng phụ trách chính sách quốc phòng tại Lầu Năm Góc cho biết : "Chúng tôi đã thực hiện các bài tập mô phỏng và trên sa bàn. Các cuộc tập trận đó đã cho thấy là một số phương án phản công có nhiều khả năng thành công hơn phương án khác. Chúng tôi đã chuyển khuyến nghị cho phía Ukraine, và sau đó chính người Ukraine đã suy nghĩ và đưa ra quyết định của riêng họ".

Trọng Nghĩa

***********************

Ukraine phản công : Putin dưới áp lực của phe "diều hâu"

Thanh Phương, RFI, 14/09/2022

Việc quân Nga bị lực lượng của Kiev đánh bại ở miền đông Ukraine trong những ngày qua đã là một cú sốc đối với những nhân vật thuộc phe "diều hâu" ở Moskva. Những nhân vật này đã công khai chỉ trích chiến lược của điện Kremlin. 

tham3

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky chung vui cùng những người lính ngay tại thành phố Izium (Ukraine) vừa được giải phóng, ngày 14/09/2022. Các chiến thắng liên tiếp của Ukraine gây áp lực nặng nề trên tổng thống Nga Putin. AP - Leo Correa

Phản ứng của những người chủ trương "đánh đến cùng" càng mạnh hơn sau khi quân Nga phải rút khỏi vùng Kharkiv trước đà phản công của quân Ukraine. Bộ Quốc Phòng Nga khẳng định không hề có chuyện bại trận, mà đây chỉ là "tập hợp lại" lực lượng.

Có thể đây là dấu hiệu cho thấy chính quyền của tổng thống Vladimir Putin bắt đầu bực bội vì những lời chỉ trích đó : Hôm 13/09/2022, phát ngôn viên điện Kremlin Dmitri Peskov đã yêu cầu những người chỉ trích nên "rất chú ý" chỉ phát biểu "trong khuôn khổ của luật pháp", vì luật hiện hành của Nga trừng phạt nghiêm khắc những người "làm mất uy tín" quân đội.

Nhưng theo ghi nhận của hãng tin AFP, ngay cả các kênh truyền hình nhà nước, vốn rất trung thành với điện Kremlin, cũng không giấu được thái độ lo ngại. Sau khi lực lượng Ukraine chiếm lại được thành phố Balakliia ở miền đông bắc, một trong những nhân vật vẫn phát biểu thay cho chính quyền Putin trong giới truyền thông, ông Vladimir Soloviev, đã cho rằng tình hình "rất nghiêm trọng, khó khăn".

Thậm chí lần đầu tiên, một số cây bút xã luận, nhà phân tích, blogger và quan chức vẫn ủng hộ hết mình "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine đã công khai chỉ trích điện Kremlin trên truyền hình và trên các mạng xã hội.

Phát biểu trên mạng Telegram hôm Chủ nhật vừa qua, lãnh đạo Tchetchenia Ramzan Kadyrov đã cực lực chỉ trích "những sai lầm" mà theo ông các viên tướng Nga đã phạm phải ở Ukraine.

Trong giới dân tộc chủ nghĩa cực đoan ở Nga, chiến dịch phản công thần tốc của quân đội Ukraine đã khiến nhiều người sững sờ, nhất là vì đây không phải thất bại đầu tiên của quân Nga : Vào tháng 3, lực lượng Nga đã phải triệt thoái khỏi vùng Kiev, rồi sau đó đến tháng 4 bị mất chiếc soái hạm ở Hắc Hải.

Đối với Egor Kholmogorov, một bình luận viên vẫn ủng hộ chiến tranh Ukraine, chỉ có hai giải thích cho tình hiện nay : hoặc "chúng ta bị phản bội", hoặc "quân đội của chúng ta không có khả năng chiến đấu".

Hãng tin AFP trích dẫn ông Boris Nadejdine, một cựu dân biểu, tuyên bố trong một cuộc tranh luận truyền hình : " Không thể nào chiến thắng Ukraine với những nguồn lực như hiện nay, với những phương pháp chiến tranh của thời thuộc địa, tức là chỉ sử dụng quân nhân chuyên nghiệp và lính đánh thuê, mà không tổng động viên".

Về phần những người ủng hộ mạnh mẽ nhất "chiến dịch quân sự đặc biệt", kể từ nay họ thúc giục điện Kremlin tăng tốc ở Ukraine, thậm chí yêu cầu dùng vũ khí nguyên tử để oanh kích "cảnh cáo" vào đảo Rắn trên Hắc Hải, đảo mà quân Nga đã rút đi vào tháng 7.

Những chỉ trích của phe "diều hâu" phải chăng là một mối đe dọa đối với tổng thống Putin ? Đối với bà Tatiana Stanovaia, người sáng lập R.Politik, một trung tâm phân tích chính trị độc lập, hiện giờ nguy cơ đối với chính quyền còn rất hạn chế. Nhưng bà Stanovaia cho rằng nếu tình hình chiến sự ở Ukraine xấu đi thêm, nếu quân Nga tổn thất thêm nhân mạng, bị thua trận, hoặc buộc phải triệt thoái, thì mối quan hệ giữa những thành phần "yêu nước" với chính quyền Putin sẽ "bị thử thách nặng nề". Khác với phe đối lập với điện Kremlin, chính quyền sẽ khó mà trấn áp những tiếng nói phản kháng từ những thành phần "yêu nước" này.

Thanh Phương

********************

Quân Nga sp đ  đông bc Ukraine sau khi Kyiv ct đt đường tiếp tế

Reuters, VOA, 10/09/2022

Nga đã t b thành trì chính ca mình  đông bc Ukraine ngày th By. Đó là s sđ bt ng ca mt trong nhng tin tuyến chính ca cuc chiến sau khi các lc lượng Ukraine déđe da bao vây khu vc này trong mt cuc tiến công vũ bão.

tham4

Các quân nhân ca lc lượng An ninh Nhà nước Ukraine tun tra trong mt khu vc ca thành ph Kupiansk vđược gii phóng,  vùng Kharkiv, Ukraine trong bnh công b ngày 10 tháng 9 năm 2022. (Press Service of the State Security Service of Ukraine/Handout via Reuters)

S sđ nhanh chóng ca Izium  tnh Kharkiv là tht bi nng n nht ca Moscow k t khi binh sĩ ca h buc phi rút lui khi th đô Kyiv vào tháng 3, và có th là mt bước ngot mang tính quyếđnh trong cuc chiến tranh kéo dài sáu tháng, vi hàng ngàn binh sĩ Nga b lđn dược và thiết b khi h tháo chy.

Hãng thông tn nhà nước TASS dn li b quc phòng Nga cho biết h đã ra lnh cho binh sĩ ri khi khu vc lân cđ tăng cường các hođng  nhng nơi khác thuc vùng Donetsk lân cn.

Ngườđng đu chính quyn ca Nga ti các khu v Kharkiv mà nước này kim soáđã yêu cu tt c người dân di tn khi tnh và chy sang Nga đ "bo toàn tính mng", TASS đưa tin. Nhng người mc kích mô t đường sá cht cng xe c vi nhng người ri khi lãnh th do Nga nm gi.

Các quan chc Ukraine không nói h đã chiếm lđược Izium, nhưng chánh văn phòng ca Tng thng Volodymyr Zelensky, Andriy Yermak, đăng mt bnh cho thy binh sĩ Ukraine  ngoô thành ph. Trướđóông đăng lên Twitter mt emoji hình chùm nho. Tên ca thành ph này có nghĩa là "nho khô".

Thông báo rút quân ca Nga đượđưa ra vài gi sau khi quân Ukraine chiếđược thành ph Kupiansk xa hơn v phía bc, đu mđường st duy nht tiếp tế toàn b tin tuyến ca Nga khp vùng đông bc Ukraine. Vic này khiến hàng ngàn quân Nga đt ngt b cđt khđường tiếp tế khp mt di mt trn, nơđã chng kiến mt s trn chiến khc lit nht ca cuc chiến.

Có nhng du hiu cho thy có vđ cho Nga  nhng nơi khác dc theo các v trí còn li ca h  mt trn phíđông, vi các quan chc thân Nga tha nhn nhng khó khă cáđđim khác và phía Ukraine ám ch s có nhng đt tiến công sp ti.

Nhng ngày trước, lc lượng ca Kyiv đã tràn qua chiến tuyến và k t đó đã chiếm li hàng chc th trn và làng mc trong mt cuc tn công cơ gii hóa din ra nhanh chóng, àt tiến v phía trước hàng chc kilômét mi ngày.

Sáng sm ngày th By, các quan chc Ukraine đăng nhng hình nh binh sĩ ca h giương cao lá c xanh dương và vàng cđt nước trước tòa th chính  Kupiansk, giáng mđòn có v như mang tính quyếđnh đi vi cáđơn v đn trú ca Nga được tiếp tế bi các tuyếđường st ca thành ph.

 đđược các mc tiêđã đ ra ca Chiến dch Quân s Đc bit nhm gii phóng Donbas, quyếđnh đã đượđưa ra đ tái tp hp quân Nga đóng ti các khu vc Balakliia và Izium vi mđích tăng cường n l hướng Donetsk", TASS dn li b quc phòng Nga nói.

Các lc lượng Nga đã b Balaklya vài ngày trước.

Vic Nga bt ng t b tin tuyế phía nam thành ph Kharkiv đã đưa ti s kết thúc nhanh chóng và đt ngt mt giai đon mà cuc chiế trong thế ging co không ngng trên mt mt trn tĩnh, vi li thế thuc v Moscow.

Các lc lượng Nga đã chiếđu quyết liđ chiếm ly Izium ngay t đu cuc chiến, và sau đó s dng thành ph này làm căn c hu cn cho mt trong nhng chiến dch chính ca h - mt cuc tn công kéo dài nhiu tháng t phía bc nhm vào vùng Donbas kế cn.

Có nhng du hiu cho thy Ukraine có th tn dng tình trng ri lon bng các cuc tn công dc các khu vc khác ca mt trn phíđông. Denis Pushilin, ngườđng đu chính quyn ly khai do Nga dng lê tnh Donetsk, cho biết tình hình  Liman, phíđông Izium, "vn còn khá khó khăn - cũng như ti mt lot khu đnh cư  phía bc nước cng hòa".

Xa hơn mt chút v phíđông, các quan chc Ukraine ám ch có th s có mt n lc tái chiếm Lysychansk, thành ph mà Moscow đã chiếm gi vào tháng 7 sau nhiu tun giao tranh trong mt trong nhng trn chiếđm máu nht.

Thng đc khu vc Serhiy Gaidai ca Ukraine được truyn thông Ukraine dn li nói rng quâđi Ukraine đã được nhìn th ngoô ca thành ph này.

Nguồn : VOA, 10/09/2022