Bộ Chính trị - Nhân tai ‘chưa bao giờ như thế này’! (Trân Văn)
Đồng ý với tác giả là Bộ chính trị ĐCSVN phải chịu trách nhiệm chính trong việc làm thất thoát hàng tỉ USD khi đầu tư vào Venezuela vì đảng là "tổ chức duy nhất, lãnh đạo toàn diện và tuyệt đối" VN suốt hơn 70 năm qua. Vì lãnh đạo VN toàn diện và tuyệt đối nên Bộ chính trị phải chịu trách nhiệm toàn diện và tuyệt đối. Không thể đổ hết tội cho Tập đoàn Dầu khí VN được vì một là có sự chấp thuận từ Bộ chính trị hai là đã thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) lại khuấy động dư luận khi 11/13 dự
án đầu tư của PVN ở Venezuela, Peru, Mexico, Congo, Iran, Malaysia,
Myanmar, Cambodia, Nga, hoặc mất sạch vốn, hoặc thua lỗ nên giữa chừng
phải tìm cách chuyển nhượng (1).
Trong 11 dự án mất vốn, thua lỗ, dự án Junin 2 đang làm cả công chúng
lẫn báo giới sôi sùng sục. Junin 2 là tên một dự án đầu tư tại
Venezuela, trị giá 12,4 tỉ Mỹ kim. Năm 2010, PVN cam kết góp 40%, liên
doanh giữa PVN và Venezuela sẽ vay 60% còn lại.
Giữa năm 2013, PVN quyết định “bỏ của chạy lấy người” sau khi đã góp
90 triệu Mỹ kim và đóng 442 triệu Mỹ kim cho cái gọi là “phí tham gia
hợp đồng” (hoa hồng). Tổng số tiền PVN làm mất trong Junin 2 là 532
triệu Mỹ kim (2).
Mãi tới bây giờ, công chúng và báo giới mới xem việc PVN đầu tư vào
các dự án thăm dò – khai thác dầu khí ở nước ngoài giống như thiêu thân
lao vào lửa. Càng ngày càng nhiều người, nhiều giới chất vấn hệ thống
công quyền rằng họ đã làm gì, ở đâu (3)?
Những câu hỏi như: Tại sao cộng đồng quốc tế đồng loạt cảnh báo về
những rủi ro khi đầu tư vào Venezuela mà PVN vẫn lao vào, thậm chí còn
chi 442 triệu Mỹ kim “hoa hồng” để được tham gia canh bạc mà không ai
thèm chơi? Tại sao Bộ Kế hoạch – Đầu tư, Bộ Tài chính chỉ cảnh báo mà
không tích cực ngăn chặn trong khi Junin 2 ngốn đến 20% Quỹ Dự trữ ngoại
tệ quốc gia? Tại sao đến 2013 mới quyết định tạm dừng việc đổ thêm vốn
vào Junin 2?... đang dậy lên như bão.
Bộ Công an Việt Nam vừa cho biết, họ mới yêu cầu PVN cung cấp toàn bộ
hồ sơ liên quan đến dự án Junin 2 để điều tra (4). Ông Nguyễn Vũ Trường
Sơn, cựu Tổng Giám đốc PVEP (Tổng Công ty Thăm dò Khai thác dầu khí),
doanh nghiệp thay mặt PVN làm chủ đầu tư vào Junin 2, mới vừa từ chức
Tổng Giám đốc PVN (5). Dẫu quyết định đầu tư vào Junin 2 đã được xác
định là sai lầm, phải sửa bằng cách tạm ngưng đầu tư từ 2013 nhưng ông
Sơn vẫn được qui hoạch làm lãnh đạo PVN!
Chuyện ông Sơn đột nhiên từ chức Tổng Giám đốc PVN và ngay sau đó, Bộ
Công Thương công bố các thông tin, chính thức xác nhận những dự án mà
PVN đã đầu tư bên ngoài Việt Nam là một thứ thảm họa đối với kinh tế
quốc gia ở cả hiện tại lẫn tương lai, Bộ Công an loan báo sẽ điều tra,…
mở đường cho đủ loại ý kiến chỉ trích. Chẳng riêng ông Sơn, những viên
chức hữu trách trong nội các Nguyễn Tấn Dũng cũng bị tấn công vì đã
không chu toàn “vai trò mà nhân dân kỳ vọng”.
Trên các phương tiện truyền thông chính thức, báo giới Việt Nam bắt
đầu dẫn tâm sự của một số viên chức hữu trách, tiết lộ họ đã từng lên
tiếng can gián, song những phân tích, cảnh báo về Junin 2 của họ bị vứt
vào sọt rác. Có cựu bộ trưởng than, ông ta bị một số người ép, cuối cùng
phải ký “Giấy Chứng nhận đầu tư” cho PVN đổ tiền vào Junin 2 dù quyết
định đầu tư ấy phạm pháp bởi không thông qua Quốc hội. Giải pháp duy
nhất mà ông bộ trưởng này có thể làm để tránh vạ là viết báo cáo gửi Bộ
Chính trị (6).
Bộ Chính trị có làm gì không? Không! Bộ Chính trị không hề làm gì cho
dù PVN qua mặt Quốc hội. Cuối cùng, không ai cản được PVN cam kết trả
cho Venezuela “hoa hồng” là 1 Mỹ kim/thùng dầu, trong vòng 30 tháng, bất
kể có tìm được thùng dầu nào hay không, PVN vẫn trả đủ cho Venezuela
khoản “hoa hồng” là 584 triệu Mỹ kim bằng… tiền mặt. Thậm chí liên doanh
thăm dò – khai thác dầu khí giữa PVN và Venezuela chưa chào đời, PVN đã
chuyển cho Venezuela 300 triệu Mỹ kim…
Trước những tổn thất khổng lồ, những khoản nợ kèm lãi tuy chưa rõ
ràng nhưng chắc chắn sẽ hết sức nặng nề cho quốc gia, nhiều người, nhiều
giới, kể cả báo giới mới chỉ xoáy vào trách nhiệm của một số cơ quan
(Bộ Kế hoạch – Đầu tư, Bộ Tài chính,…), tổ chức (PVN, PVEP,…), cá nhân
(Đinh La Thăng, Nguyễn Vũ Trường Sơn,…) mà quên vai trò của Bộ Chính
trị. Bộ Chính trị không chỉ màng đến cảnh báo của các viên chức hữu
trách mà còn là tác nhân khai phá, mở đường cho PVN đem hàng tỉ Mỹ kim
đi vứt.
***
Trong vài năm vừa qua, thiên hạ đã nói xa, nói gần về những dự án đầu
tư ra nước ngoài để mua thảm họa của PVN song không có viên chức hữu
trách nào của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam thèm trả
lời. Cho dù biết rất rõ PVN mất trắng 532 triệu Mỹ kim khi đầu tư vào
Junin 2, chưa kể hàng chục dự án đầu tư khác rơi vào tình trạng “dở
sống, dở chết”, chẳng khác gì đem hàng tỉ Mỹ kim đi rải ở nước ngoài từ
2013 nhưng tháng 7 năm 2015, Bộ Chính trị vẫn ban hành Nghị quyết
41/NQ-TW.
Nghị quyết 41-NQ/TW là định hướng của giới lãnh đạo đảng CSVN về
“Chiến lược phát triển ngành Dầu khí đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm
2035”. Theo đó, PVN tiếp tục được khuyến khích đầu tư ra nước ngoài.
Nghị quyết 41-NQ-TW xác định sẽ “xây dựng hành lang pháp luật đặc thù
nhằm tăng quyền chủ động cho PVN, nhất là quyền tự quyết định, tự chịu
trách nhiệm đi đôi với kiểm tra, giám sát; về cơ chế đầu tư ra nước
ngoài” và sẽ “bảo đảm nguồn vốn cho PVN thực hiện các mục tiêu chiến
lược”.
Chẳng riêng PVN, nhiều tập đoàn, tổng công ty nhà nước cũng được
khuyến khích đầu tư ra nước ngoài. Một thống kê được công bố hồi giữa
năm ngoái (2018) cho biết, tính đến cuối năm 2016, các tập đoàn, tổng
công ty nhà nước đã đem bảy tỉ Mỹ kim ra nước ngoài đầu tư và khoảng 30%
dự án đang trong tình trạng thua lỗ, hiệu quả sử dụng vốn của phần lớn
dự án rất thấp, chưa kể nhiều dự án đối diện với dủ loại rủi ro về pháp
lý, thị trường (7).
Đã có khá nhiều người, kể cả đại biểu Quốc hội từng tỏ ra bất an,
từng đòi hệ thống công quyền Việt Nam cho biết cặn kẽ hơn về hiệu quả
đầu tư ra nước ngoài của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước nhưng không
có hồi âm. Phong trào đầu tư ra nước ngoài của các tập đoàn, tổng công
ty nhà nước vẫn được dùng như một thứ trang sức để minh họa cho sự “tài
tình, sáng suốt” của Bộ Chính trị trong quá trình thực thi quyền lãnh
đạo toàn diện, tuyệt đối tại Việt Nam. Những dự án đầu tư của các tập
đoàn, tổng công ty nhà nước ra nước ngoài còn được sử dụng để chứng minh
“cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín của đất nước chưa bao giờ được như
ngày nay”. Chi phí sắm phương tiện chứng minh dẫu mắc nhưng Bộ Chính
trị, Tổng Bí thư đâu có trả.
VOA
Chú thích
