Tòa Án Công Lý Quốc Tế : Những nước vi phạm nghĩa vụ khí hậu sẽ phải bồi thường (Thu Hằng)

 Ngày 23/07/2025, Tòa Án Công Lý Quốc Tế (CIJ), trụ sở tại La Haye, Hà Lan, đã ra một ý kiến tư vấn mang tính chất lịch sử về khí hậu : Những nước nào vi phạm nghĩa vụ về khí hậu sẽ bị coi là thực hiện một hành vi « phi pháp » và có thể sẽ phải bồi thường các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Ý kiến tư vấn, được nhất trí thông qua, vượt quá mong đợi của các nhà hoạt động và được nhiều nước hoan nghênh.

Mười lăm thẩm phán của Tòa án Công lý Quốc Tế trong buổi công bố ý kiến về nghĩa vụ khí hậu của các nước. La Haye, Hà Lan, 23/07/2025. AP – Peter Dejong

Trong buổi đọc ý kiến tư vấn kéo dài hai tiếng, chủ tịch Tòa Án Công Lý Quốc Tế, thẩm phán Yuji Iwasawa, nhấn mạnh tình trạng khí hậu bị xấu đi, do khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính, là một « mối đe dọa khẩn cấp và hiện hữu ». Khí hậu phải « được bảo vệ cho những thế hệ ngày nay và tương lai ».

Quyết định của Tòa được các nhà đấu tranh vì khí hậu, theo dõi bên ngoài Cung Hòa bình, hoan nghênh nhiệt liệt và có thể sẽ khiến những nước giầu nhất, phát thải nhiều nhất, phản đối mạnh mẽ.

Trong thông cáo, tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres ca ngợi « một thắng lợi cho hành tinh của chúng ta, cho công lý về khí hậu và cho khả năng của giới trẻ có thể làm thay đổi mọi chuyện ». Thực vậy, chính các sinh viên ở Vanuatu, quốc đảo bị tác động nặng nề của biến đối khí hậu, là bên yêu cầu Tòa Án Công Lý Quốc Tế ra diễn giải pháp lý về luật khí hậu quốc tế. Theo AFP, từ giờ các nhà lập pháp, giới luật sư và thẩm phán trên thế giới có thể dựa vào ý kiến này để sửa đổi luật, hoặc kiện các Nhà nước vì không hành động vì khí hậu.

Bộ trưởng Khí Hậu Vanuatu khẳng định « sẽ sử dụng những lập luận này trong các cuộc đàm phán với những nước phát thải khí nhà kính nhiều nhất ». Pháp xem đây một « quyết định lịch sử » và một « thắng lợi cho khí hậu ». Bộ Ngoại Giao Trung Quốc cũng hoan nghênh ý kiến « tích cực » của Tòa về khí hậu. Hoa Kỳ, một trong những nước phát thải nhiều nhất, thì cho biết « sẽ nghiên cứu ý kiến tư vấn của Tòa trong những ngày và những tuần tới ».

Thu Hằng

25/07/2025

Nguồn: www.rfi.fr | https://thongluan-rdp.online/dien-dan/toa-an-cong-ly-quoc-te-nhung-nuoc-vi-pham-nghia-vu-khi-hau-se-phai-boi-thuong-thu-hang/