Sau sáu tháng cầm quyền của Donald Trump, nước Mỹ ngày càng "giống với Hungary của Orban" (Minh Phương)
Hôm nay, 20/07/2025, đánh dấu sáu tháng cầm quyền của tổng thống Mỹ Donald Trump. Chủ nhân thứ 47 của Nhà Trắng đã làm thay đổi tình hình của cả nước Mỹ, với hàng loạt quyết sách gây nhiều tranh cãi trên mọi lĩnh vực từ chính trị, giáo dục, môi trường, đến truyền thông. Nhưng cũng không thể phủ nhận rằng ông Trump đã thành công trong việc thực hiện không ít những cam kết của mình trong chiến dịch tranh cử.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng, Washington, Mỹ, ngày 16/07/2025. AP - Alex Brandon
Trả lời RFI Pháp ngữ, ông Romuald Sciora, giám đốc Quan sát chính trị và địa-chiến lược Hoa Kỳ tại Viện Quan hệ Quốc tế và Chiến lược - IRIS, đánh giá rằng sau sáu tháng, Donald Trump đã biến Mỹ thành một đất nước "giống với Hungary của Orban hơn là nước Mỹ của Obama hay Kennedy". Ông Sciora cho biết :
"Chính quyền Trump-Vance đã chuyển một số quyền hạn của Quốc Hội sang Nhà Trắng, tất nhiên là với sự hậu thuẫn của đảng Cộng Hòa chiếm đa số ở Hạ Viện và Thượng Viện. Một phần quyền lực tư pháp cũng đã được chuyển sang tay người đứng đầu Nhà Trắng. Bộ trưởng Tư Pháp từng có một số quyền hạn nhằm bảo đảm cho bộ này có mức độ độc lập nhất định, tuy nhiên, những quyền hạn này cũng đã bị tước bỏ, chuyển sang cho Nhà Trắng.
Gần như toàn bộ các trường đại học công lập và tư thục ở Hoa Kỳ cũng bị kiểm soát chặt chẽ, điều chưa từng thấy kể từ những năm 1930. Các phương tiện truyền thông cũng liên tục bị tấn công. Các đài truyền hình công lập đang dần bị đóng cửa. Bộ Giáo Dục cũng không phải là trường hợp ngoại lệ, chưa kể đến Tòa Án Tối Cao ngày càng đứng về phía Trump và đã dành cho ông một món quà đặc biệt trước ngày 4 tháng 7. Cụ thể là từ ngày đó, các thẩm phán liên bang không còn quyền phản đối các quyết định của Donald Trump ở cấp quốc gia."
Tuy nhiên, theo ông Sciora, tổng thống Trump cũng có thể tự hào về những thành công trong việc thực hiện các cam kết trong chương trình tranh cử của mình. Ông đã thực hiện các cải cách nhanh chóng và quyết liệt. Ông cũng giữ đúng lời hứa cắt giảm ngân sách chi tiêu công bằng cách đóng cửa nhiều cơ quan và sa thải các công chức mà ông cho là làm việc kém hiệu quả. Các chiến dịch truy bắt và trục xuất người nhập cư bất hợp pháp cũng được đẩy mạnh.
Ngoài ra, ông cũng đã ký và cho thông qua nhiều sắc lệnh và đạo luật liên quan đến những vấn đề xã hội khác như cấm người chuyển giới trong quân đội, đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ chính thức... Chưa rõ những quyết sách này của tổng thống Mỹ sẽ gây ảnh hưởng thế nào về trung và dài hạn, nhưng nhìn chung có thể nói ông đã thực hiện đúng chương trình mà ông đã trình bày trước cử tri.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng, Washington, Mỹ, ngày 16/07/2025. AP - Alex BrandonTrả lời RFI Pháp ngữ, ông Romuald Sciora, giám đốc Quan sát chính trị và địa-chiến lược Hoa Kỳ tại Viện Quan hệ Quốc tế và Chiến lược - IRIS, đánh giá rằng sau sáu tháng, Donald Trump đã biến Mỹ thành một đất nước "giống với Hungary của Orban hơn là nước Mỹ của Obama hay Kennedy". Ông Sciora cho biết :
"Chính quyền Trump-Vance đã chuyển một số quyền hạn của Quốc Hội sang Nhà Trắng, tất nhiên là với sự hậu thuẫn của đảng Cộng Hòa chiếm đa số ở Hạ Viện và Thượng Viện. Một phần quyền lực tư pháp cũng đã được chuyển sang tay người đứng đầu Nhà Trắng. Bộ trưởng Tư Pháp từng có một số quyền hạn nhằm bảo đảm cho bộ này có mức độ độc lập nhất định, tuy nhiên, những quyền hạn này cũng đã bị tước bỏ, chuyển sang cho Nhà Trắng.
Gần như toàn bộ các trường đại học công lập và tư thục ở Hoa Kỳ cũng bị kiểm soát chặt chẽ, điều chưa từng thấy kể từ những năm 1930. Các phương tiện truyền thông cũng liên tục bị tấn công. Các đài truyền hình công lập đang dần bị đóng cửa. Bộ Giáo Dục cũng không phải là trường hợp ngoại lệ, chưa kể đến Tòa Án Tối Cao ngày càng đứng về phía Trump và đã dành cho ông một món quà đặc biệt trước ngày 4 tháng 7. Cụ thể là từ ngày đó, các thẩm phán liên bang không còn quyền phản đối các quyết định của Donald Trump ở cấp quốc gia."
Tuy nhiên, theo ông Sciora, tổng thống Trump cũng có thể tự hào về những thành công trong việc thực hiện các cam kết trong chương trình tranh cử của mình. Ông đã thực hiện các cải cách nhanh chóng và quyết liệt. Ông cũng giữ đúng lời hứa cắt giảm ngân sách chi tiêu công bằng cách đóng cửa nhiều cơ quan và sa thải các công chức mà ông cho là làm việc kém hiệu quả. Các chiến dịch truy bắt và trục xuất người nhập cư bất hợp pháp cũng được đẩy mạnh.
Ngoài ra, ông cũng đã ký và cho thông qua nhiều sắc lệnh và đạo luật liên quan đến những vấn đề xã hội khác như cấm người chuyển giới trong quân đội, đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ chính thức... Chưa rõ những quyết sách này của tổng thống Mỹ sẽ gây ảnh hưởng thế nào về trung và dài hạn, nhưng nhìn chung có thể nói ông đã thực hiện đúng chương trình mà ông đã trình bày trước cử tri.
Minh Phương
20/07/2025
Nguồn: RFI Tiếng Việt
